دست‌یابی به تولید بیشتر و کیفیت بالاتر گیاه زعفران مستلزم درک جنبه‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی فرآیند گلدهی می‌باشد. این تحقیق با هدف روشن‌شدن رابطه بین میزان شکوفایی گل و محتوی نسبی کربوهیدرات، نشاسته و پروتئین مؤثر بر نمو گل در گیاهان به‌گل‌رفته و گیاهان به‌گل‌نرفته زعفران در مرحله گلدهی و تعیین الگوی شکوفایی گل براساس مقایسه این صفات در مراحل دوره خواب، گلدهی و رشد رویشی انجام شد. تعداد 120 بنه زعفران سالم و یکنواخت از نظر وزن در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار، انتخاب و در اتاقک رشد کشت شدند. در مراحل خواب (اواسط مرداد)، گلدهی (اواخر مهر) و رشد رویشی (دی ماه) از بنه‌ها به صورت مجزا نمونه‌گیری و محتوی قند، نشاسته، پروتئین و میزان فعالیت آنزیم‌های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز آنها اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد میزان قند در مرحله گلدهی 6/65% نسبت به مرحله خواب گیاه افزایش یافت و محتوی نشاسته در مرحله رشد رویشی 60% نسبت به مرحله گلدهی کاهش داشت. آنزیم کاتالاز در مرحله خواب (3 میکرومول پراکسید هیدروژن در گرم وزن تر در دقیقه) و آنزیم پراکسیداز در مرحله رویشی (6/2 واحد در گرم وزن تر در دقیقه) در حداکثر میزان فعالیت خود قرار داشتند. با توجه به وجود نشاسته کمتر در گیاهان به‌گل‌رفته نسبت به گیاهان به‌گل‌نرفته می‌توان نتیجه گرفت احتمالاً گیاه با توجه به نیاز خود در مرحله گلدهی، نشاسته موجود در بنه گیاه زعفران را به قند تبدیل و این دو ماده بر حسب ضرورت در تبادل با هم تغییر می‌کنند. در بین آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی بررسی‌شده مشخص شد آنزیم پراکسیداز معمولاً به صورت یک آنزیم چند منظوره عمل می‌کند و می‌تواند گل‌انگیزی را تقویت و یا مهار کند.
 

واژه‌های کلیدی: آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، دوره خواب، زعفران، قند و نشاسته، گلدهی

متن کامل [PDF 388 kb]   (933 دریافت)