فرآیند و کارکرد گیاهی

نظر به اهمیت و گسترش روزافزون دامنه شوری، شناسایی ژنوتیپ‌های متحمل به شوری در گیاهان زراعی از جمله نخود (Cicer arietinum L.) در مناطق مستعد شوری از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس، آزمایشی گلدانی به منظور بررسی اثر چهار سطح شوری (صفر، 25، 50 و 75 میلی‌مولار کلرور سدیم) بر شش ژنوتیپ نخود (آرمان، آزاد، هاشم، ILC-482، نورآباد و خرم‌آباد) در دانشگاه صنعتی اصفهان، به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که افزایش شوری سبب افزایش غلظت سدیم و پتاسیم اندام هوایی، تسریع در روز تا 90 درصد گلدهی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک، کاهش غلظت کلسیم اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد نیام بارور، تعداد دانه در نیام، وزن خشک کل بوته، شاخص برداشت و وزن دانه تک بوته تمام ژنوتیپ‌های نخود در شدت‌های متفاوتی شد. ژنوتیپ ILC-482 در مقایسه با سایر ژنوتیپ‌ها در پاسخ به شوری، میزان تجمع سدیم و نسبت سدیم به پتاسیم کمتری داشت و همچنین از میزان درصد کاهش کمتری در تجمع پتاسیم اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد نیام بارور، تعداد دانه در نیام، وزن خشک کل بوته، وزن دانه تک بوته و شاخص برداشت برخوردار بود. بر اساس یافته‌های بالا، به نظر می‌رسد که حتی شوری‌های نه چندان شدید 75 و 50 میلی‌ مولار هم اثر منفی چشمگیری بر رشد ژنوتیپ‌های نخود داشته ولی با این حال، ژنوتیپ 482–ILC نسبت به سایر ژنوتیپ‌های مورد آزمایش نخود از مقاومت نسبی بیشتری به شوری برخوردار است.