جلد 13، شماره 63 - ( جلد 13، شماره 63، آذر و دی 1403 )
جلد 13 شماره 63 صفحات 376-357 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zahedi Moghaddam L, Khorgami A, Rafiee M. The effect of planting date, nitrogen biofertilizer and weeding on the morphophysiological and biochemical characteristics of wheat
(Triticum aestivum L.) in dryland conditions. Plant Process and Function 2024; 13 (63) : 21
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2003-fa.html
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2003-fa.html
زاهدی مقدم لادن، خورگامی علی، رفیعی مسعود. اثر تاریخ کاشت، کود زیستی نیتروژن و وجین علفهای هرز بر ویژگیهای مورفوفیزیولوژیک گندم (.Triticum aestivum L) در شرایط دیم. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1403; 13 (63) :357-376
لادن زاهدی مقدم1 
، علی خورگامی* 2، مسعود رفیعی3
، علی خورگامی* 2، مسعود رفیعی3
1- گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد خرمآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمآباد، ایران
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد خرمآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمآباد، ایران ،ali_khorgamy@yahoo.com
3- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد خرمآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرمآباد، ایران ،
3- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
چکیده: (57 مشاهده)
تاریخ کاشت، کود زیستی نیتروژن و کنترل علفهای هرز میتوانند سه عامل مؤثر بر ویژگیهای بیوشیمیایی گندم در شرایط دیم باشند که در آزمایشی بهصورت اسپلیت- فاکتوریل با چهار تکرار روی رقم کوهدشت در ایستگاه تحقیقاتی کمالوند خرمآباد در دو سال زراعی
96-1395 و 97-1396 مورد بررسی قرار گرفت. عامل تاریخ کاشت (15 آبان و 30 آذر) در کرتهای اصلی و عامل کود زیستی (شاهد، اوره، زیستی نیتروژندار و تلفیقی) و عامل علفهرز (وجین و تداخل) بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقدار فسفر و پتاسیم اندام هوایی و پتاسیم دانه در تاریخ کاشت اول بهطور معنیداری بیشتر از تاریخ کاشت دوم بود، اما مقدار پرولین و نشاسته دانه در تاریخ کاشت دوم فزونی یافت. در میان سطوح کودی، بیشترین مقدار پراکسیداز و نشاسته دانه از عدم کاربرد کود و بیشترین مقدار نیتروژن دانه از کاربرد کود تلفیقی مشاهده شد. مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز، فسفر دانه و نشاسته دانه در تیمار تداخل به طور معنیداری بیشتر از تیمار وجین بود، اما بالعکس، مقدار روی اندام هوایی، روی دانه و پروتئین دانه در تیمار وجین بیشتر از تیمار تداخل بود. بیشترین مقدار پروتئین دانه از تاریخ کاشت اول با کاربرد کود تلفیقی و شیمیایی (بهترتیب 84/12 و 73/12 درصد) و کمترین آن از تاریخ کاشت دوم و عدم کاربرد کود و کاربرد کود شیمیایی (83/10 و 85/10 درصد) مشاهده شد. بیشترین مقدار کلروفیلهای a، b و کل (بهترتیب 51/5، 48/4 و 0/10 میلیگرم بر گرم وزن تازه) و فسفر اندام هوایی (49/0 درصد) از کاربرد کود تلفیقی و وجین، بیشترین مقدار پرولین و پتاسیم اندام هوایی از عدم کاربرد کود و وجین (بهترتیب 3/8 میلیگرم بر کیلوگرم و 96/2 درصد) و بیشترین مقدار پتاسیم دانه از کاربرد کود تلفیقی و تداخل (55/0 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. در تاریخ کاشت اول بیشترین نیتروژن اندام هوایی از کاربرد کود تلفیقی و وجین (32/2 درصد) و بیشترین مقدار آهن دانه از کاربرد خالص یا تلفیقی کود زیستی و وجین (96/72 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد؛ اما در تاریخ کاشت دوم بیشترین نیتروژن اندام هوایی از کاربرد کود تلفیقی و وجین (91/2 درصد) و بیشترین مقدار آهن دانه از کاربرد کود زیستی و وجین یا تداخل (5/63 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد.
96-1395 و 97-1396 مورد بررسی قرار گرفت. عامل تاریخ کاشت (15 آبان و 30 آذر) در کرتهای اصلی و عامل کود زیستی (شاهد، اوره، زیستی نیتروژندار و تلفیقی) و عامل علفهرز (وجین و تداخل) بهصورت فاکتوریل در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقدار فسفر و پتاسیم اندام هوایی و پتاسیم دانه در تاریخ کاشت اول بهطور معنیداری بیشتر از تاریخ کاشت دوم بود، اما مقدار پرولین و نشاسته دانه در تاریخ کاشت دوم فزونی یافت. در میان سطوح کودی، بیشترین مقدار پراکسیداز و نشاسته دانه از عدم کاربرد کود و بیشترین مقدار نیتروژن دانه از کاربرد کود تلفیقی مشاهده شد. مقدار فعالیت آنزیم پراکسیداز، فسفر دانه و نشاسته دانه در تیمار تداخل به طور معنیداری بیشتر از تیمار وجین بود، اما بالعکس، مقدار روی اندام هوایی، روی دانه و پروتئین دانه در تیمار وجین بیشتر از تیمار تداخل بود. بیشترین مقدار پروتئین دانه از تاریخ کاشت اول با کاربرد کود تلفیقی و شیمیایی (بهترتیب 84/12 و 73/12 درصد) و کمترین آن از تاریخ کاشت دوم و عدم کاربرد کود و کاربرد کود شیمیایی (83/10 و 85/10 درصد) مشاهده شد. بیشترین مقدار کلروفیلهای a، b و کل (بهترتیب 51/5، 48/4 و 0/10 میلیگرم بر گرم وزن تازه) و فسفر اندام هوایی (49/0 درصد) از کاربرد کود تلفیقی و وجین، بیشترین مقدار پرولین و پتاسیم اندام هوایی از عدم کاربرد کود و وجین (بهترتیب 3/8 میلیگرم بر کیلوگرم و 96/2 درصد) و بیشترین مقدار پتاسیم دانه از کاربرد کود تلفیقی و تداخل (55/0 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد. در تاریخ کاشت اول بیشترین نیتروژن اندام هوایی از کاربرد کود تلفیقی و وجین (32/2 درصد) و بیشترین مقدار آهن دانه از کاربرد خالص یا تلفیقی کود زیستی و وجین (96/72 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد؛ اما در تاریخ کاشت دوم بیشترین نیتروژن اندام هوایی از کاربرد کود تلفیقی و وجین (91/2 درصد) و بیشترین مقدار آهن دانه از کاربرد کود زیستی و وجین یا تداخل (5/63 میلیگرم بر کیلوگرم) مشاهده شد.
شماره‌ی مقاله: 21
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر موارد
دریافت: 1402/9/22 | پذیرش: 1402/12/14 | انتشار: 1403/10/4
دریافت: 1402/9/22 | پذیرش: 1402/12/14 | انتشار: 1403/10/4
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
