جلد 10، شماره 42 - ( جلد 10 شماره 42- خرداد و تیر 1400 )
جلد 10 شماره 42 صفحات 312-295 |
برگشت به فهرست نسخه ها
مرتضی اولادی قادیکلایی1 
، قربانعلی نعمت زاده قراخیل* 2، غلامعلی رنجبر3 ، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی هاشمی پطرودی4
، قربانعلی نعمت زاده قراخیل* 2، غلامعلی رنجبر3 ، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی هاشمی پطرودی4
1- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
2- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان ،gh.nematzadeh@sanru.ac.ir
3- گروه اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران،
4- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
2- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان ،
3- گروه اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران،
4- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری،پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان
چکیده: (1417 مشاهده)
جهت شناسایی لاین‌های موتانت نسل نهم برنج متحمل به شوری، ارزیابی برخی صفات بیوشیمیائی مؤثر در شوری (مرحله گیاهچه‌ای) بصورت آزمایش کرت‌های خرد شده فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، در سال 1398 صورت گرفت. فاکتور اصلی شامل زمان نمونه‌برداری (سه، شش و نه روز پس از اعمال تنش شوری) و فاکتورهای فرعی شامل تنش شوری کلرید سدیم در سه سطح صفر، dS/m4 و dS/m8 (اضافه نمودن نمک به آب مقطر و خاک معمولی شالیزار و تهیه عصاره اشباع شوری) و ژنوتیپ (14 موتانت (M9)، دو شاهد حساس سپیدرود و IR29 و دو شاهد متحمل دیلمانی و Nonabokra) بودند. همچنین شناسایی برخی ژن‌های موثر در تنش شوری با استفاده از سه پرایمر ریزماهواره cgSSR انجام و در ادامه صفات وزن کل دانه در هر بوته و شاخص تحمل بصورت فاکتوریل ارزیابی گردیدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرات اصلی و اثرات متقابل همه تیمارها در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. در زمان نمونه‌برداری (9 روز پس از اعمال تنش) و شوریdS/m 8، غلظت پرولین در ژنوتیپ‌های متحمل افزایش و میزان مالون‌دی‌آلدهید کاهش یافت. تجزیه کلاستر (در زمان نه روز پس از تنش و شوری dS/m8) ژنوتیپ‌ها را به پنج گروه تقسیم و چهار ژنوتیپ به همراه شاهد متحمل G17 در گروه پنجم قرار گرفتند. بررسی مولکولی الگوی باندی پرایمرهای OsPEX11-1، OsNac5 و OsRacB(T) به ترتیب تعداد شش، دو و هفت ژنوتیپ را همردیف با ژنوتیپ‌های متحمل نشان داد. چهار ژنوتیپ در شوریdS/m8، وزن کل دانه در هر بوته بیشتری نسبت به دیلمانی داشتند. در نهایت با در نظر گرفتن سازوکارهای بیوشیمیائی مؤثر و نتایج تجزیه کلاستر و با تاکید بر ارزیابی مولکولی و عملکردی می‌توان پیشنهاد نمود ژنوتیپ‌های G1 از موتانت سنگ‌طارم، G2 از موتانت رشتی، G4 از موتانت هاشمی وG9 از موتانت چالوسی در اولویت اول و ژنوتیپ‌های G8 از موتانت هاشمی، G12 وG13 از موتانت نعمت در اولویت دوم به عنوان لاین‌های امیدبخش موتانت متحمل به تنش شوری در مزارعی که با تنش شوری (آب وخاک) مواجه هستند استفاده گردد.
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |