اخیرا کاربرد ترکیبات زیستی جهت تعدیل اثرات تنش‌های محیطی در محصولات کشاورزی مورد توجه جهانی قرار گرفته‌ است. بدین منظور برای بررسی اثر تعدیل کنندگی برخی ترکیبات زیستی بر شاخصهای فلورسانس، رنگیزه‌های فتوسنتزی و عملکرد گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای در شرایط کم آبیاری آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه هرمزگان انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل سطوح آبیاری (آبیاری کامل به عنوان شاهد، کم آبیاری متوسط و شدید) به عنوان فاکتور اصلی ومحلول‌پاشی ترکیبات زیستی به عنوان فاکتور فرعی شامل شاهد (بدون کاربرد ترکیبات زیستی)، پرولین، کیتوزان و مشتقات N-Succinyl و N,O-dicarboxymethylate کیتوزان (به ترتیب NSC و NOC) بودند. کاربرد ترکیبات زیستی در هر سطح آبیاری باعث افزایش میزان کلروفیل a، نسبت کلروفیل a به b، کارتنوئید و عدد اسپد در مقایسه با شاهد شد و بیشترین افزایش مربوط به ترکیب NSC بود. بیشترین مقدار F_v/F_m در شرایط کم آبیاری متوسط و شدید به ترتیب با کاربرد کیتوزان و NSC بدست آمد که نشان دهنده افزایش 4/22 و 8/21% در مقایسه با شاهد بود. بیشترین شاخص طعم (06/1) با کاربرد کیتوزان در شرایط کم آبیاری شدید به دلیل افزایش TSS و TA بدست آمد. در بین ترکیبات زیستی NSC و کیتوزان بیشترین تأثیر را در بهبود عملکرد میوه داشت بطوری که محلول‌پاشی گوجه‌فرنگی با ترکیب NSC باعث افزایش عملکرد میوه در سطوح آبیاری شاهد، کم آبیاری متوسط و شدید به ترتیب به میزان 32/5، 91/17 و 24/33 درصد در مقایسه با شاهد شد. لذا با توجه به نتایج بدست آمده، در شرایط کم آبیاری، کیتوزان و مشتقات آن با کارایی بیشتری در مقایسه با پرولین می‌توانند اثرات تنش خشکی بر گوجه‌فرنگی را کاهش دهند.

واژه‌های کلیدی: تنش خشکی، عملکرد میوه، کم آبیاری، گوجه فرنگی، مشتقات کیتوزان

متن کامل [PDF 669 kb]   (1224 دریافت)