جلد 9، شماره 39 - ( جلد 9 شماره 39- آذر و دی 1399 )                   جلد 9 شماره 39 صفحات 178-165 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23222727.1399.9.39.18.7

XML English Abstract Print

تغییرات محتوای فیتوشیمیایی گیاه دارویی علف مار (Capparis Sp.) جمع‌آوری شده از خرد اقلیم‌های مختلف
علی قنبری1 ، محمد رضا عظیمی* 2، علیرضا رفیعی3 ، پوریا بی پروا4 ، محمد علی ابراهیم زاده5
1- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، زنجان، ایران
2- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه زنجان، دانشکده کشاورزی، زنجان، ایران ، azimi@znu.ac.ir
3- گروه ایمونولوژی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران
4- گروه علوم پایه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
5- گروه شیمی دارویی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری
چکیده:   (2026 مشاهده)
گیاه علف مار (Capparis spinosa) یکی از گیاهان دارویی ارزشمندی است که در موقعیت­های اکولوژیکی وسیعی قابلیت رشد دارد. به منظور بررسی تأثیر اقلیم روی ترکیبات فیزیولوژیکی این گیاه، نمونه­های گیاهی در اواخر تابستان با سه تکرار از مناطق کوهستانی شهرستان آمل (نمارستاق، دلارستاق و بهرستاق) در چهار ارتفاع­ جمع­آوری شدند که دارای اختلاف 150 متری از یکدیگر بودند (کمترین ارتفاع 850 متر). برخی صفات فیزیولوژیکی برگ و میوه اندازه­گیری و به صورت تجزیه مرکب در قالب طرح کاملاً تصادفی بررسی گردید. نتایج نشان داد تمامی صفات اندازه­گیری شده تحت تأثیر اقلیم قرار داشت و از نظر آماری معنی­دار بودند، به نحوی که بیشترین میزان کلروفیلa ، کلروفیلb ، کاروتنوئید، ویتامین C، فنول، آنتوسیانین، آنتی­اکسیدان در ارتفاع 1650 متری منطقه بهرستاق به ترتیب با 75/6، 56/10، 59/3، 60/15، 66/24 میلی­گرم بر گرم وزن تر،  05/2 میکرومول بر گرم وزن تر و 78/81 درصد مهارکنندگی رادیکال آزاد بدست آمد و کمترین میزان آن­ها در ارتفاع 850 متری منطقه نمارستاق مشاهده شد. شیب رگرسیون نیز رابطه معنی­دار صفات با منطقه و ارتفاع را ثابت کرد و ظرفیت آنتی­اکسیدانی که مهمترین ویژگی دارویی این گیاه می­باشد به همراه کلروفیل a بالاترین رابطه معنی­داری را با منطقه و ارتفاع به خود اختصاص دادند (r² = 0.93). همچنین تجزیه ضرایب همبستگی ساده پیرسون اثر مثبت و معنی­داری را بین صفات نشان داد. در مجموع مقدار ترکیبات فیزیولوژیکی اندازه­گیری شده که اثرات دارویی دارند با افزایش ارتفاع از سطح دریا افزایش یافت بنابراین می­توان در مناطق مرتفع کشت برخی گیاهان دارویی نزدیک به این خانواده را توسعه داد.
واژه‌های کلیدی: ارتفاع از سطح دریا، اکولوژی، متابولیت، منطقه، مواد موثره
متن کامل [PDF 496 kb]   (1220 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: بیوتکنولوژی
دریافت: 1399/4/16 | پذیرش: 1399/6/18 | انتشار: 1399/10/29
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.