گروه علمی علوم کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران ، gholinezhad1358@yahoo.com
چکیده: (2915 مشاهده)
بهمنطور بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و محلولپاشی با تعدیلکنندههای تنش، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از آبان ماه تا اسفند ماه سال 1397 در گلخانه و آزمایشگاه کشاورزی دانشگاه پیامنور ارومیه اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل دور آبیاری با چهار سطح (3، 6، 9 و 12 روز) و تعدیلکنندههای تنش خشکی در چهار سطح (عدم محلولپاشی (شاهد)، محلولپاشی با سالیسیلیک اسید با غلظت 2 میلیمولار، گلایسین بتائین با غلظت 5 میلیمولار و سولفات روی با غلظت 5 در هزار) بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی و تعدیلکنندههای تنش بر صفات مورفولوژیک، رنگیزههای فتوسنتزی و درصد و عملکرد اسانس معنیدار بود. بیشترین (419/0 گرم در گلدان) و کمترین (045/0 گرم در گلدان) وزن خشک ریشه بهترتیب از تیمار دور آبیاری سه روز در شرایط محلولپاشی با سولفات روی و دور آبیاری 12 روز در شرایط بدون محلولپاشی بهدست آمد. با افزایش دور آبیاری از سه روز به 12 روز ارتفاع بوته، طول ریشه، قطر ریشه، قطر ساقه، محتوای کلروفیل a و b و محتوای نسبی آب برگ کاهش یافت اما پرولین، نشت الکترولیت، درصد اسانس و دمای برگ افزایش معنیداری پیدا کرد. بهنظر میرسد در تمام سطوح آبیاری محلولپاشی با گلایسین بتائین در مقایسه با سایر تعدیلکنندهها در افزایش محتوای کلروفیل a، محتوای نسبی آب برگ و کاهش نشت الکترولیت در تمام سطوح آبیاری مؤثرتر بود. میزان پرولین با کاربرد سولفات روی افزایش معنی داری یافت و محلولپاشی با سالیسیلیک اسید باعث کاهش دمای داخلی برگ گردید. بیشترین دمای داخلی برگ (93/23 سانتیگراد) و پرولین (99/180 میلیمول در کیلوگرم وزن خشک برگ) و کمترین دمای داخلی برگ (12/21 سانتیگراد) و پرولین (02/131 میلیمول در کیلوگرم وزن خشک برگ) به ترتیب از تیمار دور آبیاری 12 و 3 روز حاصل شد. اگر چه بیشترین درصد اسانس (13/0 درصد) از دور آبیاری 9 روز حاصل شد اما با توجه به کاهش شدید رشد گیاه عملکرد اسانس در این تیمار کاهش معنیداری یافت و کمترین مقدار عملکرد اسانس از دور آبیاری 12 روز (0/007 گرم بر گلدان) به دست آمد. براساس نتایج به دست آمده در این آزمایش میتوان بیان کرد که هر چند با افزایش فواصل آبیاری و بهتبع آن بروز تنش خشکی از عملکرد گیاه همیشه بهار کاسته می شود اما با کاربرد تعدیلکننده های تنش خشکی میتوان تا حدی اثرات سوء تنش خشکی بر این گیاه را کاهش داد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش خشكي دریافت: 1398/3/9 | پذیرش: 1398/8/8 | انتشار: 1399/2/22
ارسال پیام به نویسنده مسئول