1- گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری
2- گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری ، ma.esmaeili33@gmail.com
3- گروه اصلاح نباتات، پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری کشاورزی طبرستان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
چکیده: (3025 مشاهده)
به منظور ارزیابی فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نسل ششم لاینهای موتانت متحمل برنج تحت تنش شوری، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل تنش شوری در سه سطح (صفر، 45 و 75 میلیمولار بر لیتر NaCl) و فاکتور فرعی شامل پنج لاین موتانت برنج بومی طارم هاشمی 1، طارم هاشمی 2، طارم هاشمی 3، طارم چالوسی و اصلاحشده نعمت بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تأثیر متقابل شوری و لاینها بر صفات مورد مطالعه معنیدار بود. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که لاین نعمت در مقایسه با سایر لاینها، در تمام سطوح شوری بیشترین مقدار وزن خشک بوته و پرولین را داشته که با کاهش میزان فعالیت پروتئین در این لاین همراه بود. مقدار فعالیت کاتالاز و گایاکول پراکسیداز در لاین نعمت در شرایط تنش بالا بوده و مقدار تولید مالون دیآلدهید و نشت یونی کمتری نیز داشت. با توجه به وجود همبستگی مثبت و معنیدار بین وزن خشک لاینهای برنج با مقدار پرولین (*36/0= r)، کاتالاز (**49/0= r)، و گایاکول پراکسیداز (**51/0= r) و همبستگی منفی بین وزن خشک و مقدار پروتئین (*29/0-= r) و مالون دیآلدهید (*36/0-=r ) بهنظر میرسد میتوان موتانت نعمت را بهعنوان متحملترین لاین معرفی نمود. از آنجاییکه سازوکار مقاومت این لاین، تنظیم اسمزی و افزایش مقدار اسید آمینه پرولین از طریق تجزیه پروتئین و سیستم آنزیمی کاتالاز است؛ بنابراین، میتوان صفات مذکور را بهعنوان سازوکارهای پایه برای تحمل به شوری در نظر گرفت تا بدین وسیله بتوان یکی از راهکارهای مناسب جهت بهرهبرداری و افزایش عملکرد در هکتار در مزارع شور را محقق ساخت.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش شوري دریافت: 1397/10/26 | پذیرش: 1398/2/11 | انتشار: 1399/2/16