نور یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر رشد گیاه است که با تغییرات در تابش، بر رشد، مورفولوژی، آناتومی و جنبه‏های مختلف فیزیولوژی و بیوشیمیایی سلولی اثر می‏گذارد. بنابراین رشد مطلوب گیاه نیازمند یک شدت نور مناسب است. هدف از این پژوهش بررسی اثر شدت‏های متفاوت نور و غلظت‏های اسید آسکوربیک بر برخی ویژگی‏های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل آهار بود. آزمایش به‏صورت کرت خرده شده در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. شدت نور با سه سطح 600، 1200 و 1800 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه به‌عنوان عامل اصلی با استفاده از پوشش ساران و محلول‎پاشی هفتگی اسید آسکوربیک با سه غلظت صفر، 1 و 2 میلی‏مولار به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس داده‎ها نشان داد که شدت نور بر رنگیزه‏های فتوسنتزی، فعالیت آنزیم‏های آنتی‏اکسیدانی و ویژگی‏های روزنه‏ای به‏جز ویژگی‏ عرض سلول محافظ روزنه‏ تأثیر معنی‏داری داشت. با افزایش شدت نور، مقدار پرولین، فعالیت آنزیم‏های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش یافت. کاهش شدت نور موجب افزایش کلروفیل a، کلروفیل b، کارتنوئید، کلروفیل کل و فعالیت آنزیم پراکسیداز شد. با افزایش شدت نور، تراکم و شاخص روزنه‏ای نیز افزایش یافت، به‎طوری‌که تراکم روزنه‏ای در شدت نور 1800 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه دو برابر شدت نور 600 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه بود. علاوه بر این محلول‎پاشی اسید آسکوربیک باعث افزایش تراکم روزنه‏ای، طول سلول‎های محافظ روزنه‌ای و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و کاهش مقدار پرولین و فعالیت آنزیم‏های کاتالاز و پراکسیداز شد. به‌طورکلی نتایج نشان داد که افزایش شدت نور با کاهش کلروفیل و افزایش مقدار پرولین، فعالیت آنزیم‏های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز باعث ایجاد تنش در آهار شده و کاربرد هفتگی اسید آسکوربیک باعث کاهش اثرات تنش شد.

واژه‌های کلیدی: اسید آسکوربیک، سایه‌دهی، گل آهار، پرولین

متن کامل [PDF 406 kb]   (751 دریافت)