فرآیند و کارکرد گیاهی

هندوانه آجیلی با هدف تولید بذر در مناطق وسیعی از استان خراسان رضوی کشت می‌شود. به منظور بررسی امکان افزایش تولید بذر، دو آزمایش در تابستان سالهای 1393 و 1394 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام شد. در سال اول، اثر جیبرلین (0 و 50 میلی‌گرم در لیتر) و تعداد میوه  (1، 2 و 3 میوه در بوته) بر چهار توده هندوانه آجیلی بررسی شد. در سال دوم، تاثیر براسینواستروئید (0 ، 5/0 و1 میکرومولار)، جیبرلین (0 و50 میلی‌گرم در لیتر)، بور (0، 1/0 و2/0 درصد) و کلسیم (0 و 2/0 درصد) بر رشد و تولید بذر یک توده (ژاپنی) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش اول نشان داد، جیبرلین سبب افزایش طول گیاه (417 سانتی‌متر) نسبت به شاهد (363 سانتی‌متر) شد. بیشترین وزن تراندام هوایی (1805 گرم در بوته) و شاخص کلروفیل (5/57) با کاربرد جیبرلین در توده ژاپنی بدست آمد. تعداد 3 عدد میوه باقی مانده روی گیاه، بیشترین حجم (12545 میلی‌لیتر در بوته)، وزن میوه (12223 گرم در بوته) و وزن بذر (304 گرم در بوته) را در توده ژاپنی ایجاد کرد. در آزمایش دوم، بیشترین محتوی نسبی رطوبت برگ (67 درصد) و کمترین نشت یونی (30 درصد) در تیمار ترکیبی براسینواستروئید 5/0 میکرومولار، بور 1/0 و کلسیم 2/0 درصد مشاهده شد. موثرترین تیمار در افزایش وزن تر اندام هوایی (2490 گرم دربوته )، محتوی کلرفیل برگ (2/28 میلی‌گرم برگرم وزن تر)، حجم (8486 میلی‌لیتر در بوته) و وزن میوه (8342 گرم در بوته) و وزن بذر (228 گرم در بوته)، ترکیب براسینواستروئید 5/0 میکرومولار، جیبرلین 50 میلی‌گرم در لیتر، بور 1/0 و کلسیم 2/0 درصد بود. بطوری‌ که این ترکیب تیماری، مقدار بذر را از حدود یک تن در هکتار (شاهد) به سه تن در هکتار افزایش داد و بنابراین این ترکیب تیماری جهت افزایش وزن بذر در هندوانه توصیه گردد.