فرآیند و کارکرد گیاهی

شدت‌ بالای نور می تواند فعالیت فتوسنتزی، رشد و محصول‌دهی گیاهان را کاهش ‌دهد. همچنین اثر شدت نور بالا در گیاهان رشد یافته در شرایط سرما تشدید می شود. از اینرو، به منظور بررسی اثر دمای پایین (4 درجه سانتی‌گراد) و شدت های مختلف نور (450 و 850 میکرومول بر متر مربع در ثانیه) بر فعالیت سیستم دفاع آنتی اکسیدانت و متابولیسم فنلی گیاه آلوئه ورا، آزمایشی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار و در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که گیاه آلوئه ورا با انباشت جاذب‌های نوری شامل فنل ها و فلاونوئیدها در سلول‌های اپیدرم برگ، مقاومت بالایی به تنش شدت نور نشان داد. سازوکار افزایش فعالیت سیستم جاروب کننده گونه های فعال اکسیژن در مقایسه با سازوکار انباشت جاذب‌های نوری، نقش کمی در مقابله گیاه آلوئه ورا با تنش شدت نور بالا داشت. هر چند تیمار سرما باعث افزایش معنی دار غلظت فنل ها و فلاونوئیدها و همچنین افزایش فعالیت آنزیم های کاتالاز و فنیل آلانین آمونیا لیاز نسبت به شاهد شد، ولی عملکرد ضعیف آنزیم های سیستم دفاع آنتی اکسیدانت و افزایش مقدار مالون دی آلدئید بعنوان شاخص مهم پراکسیداسیون لیپیدهای غشاء، نشان داد که آلوئه ورا مقاومت کمی به دمای پایین (4 درجه سانتی‌گراد) دارد. بیشترین درصد مهار رادیکال های آزاد دی فنیل پیکریل هیدرازین توسط ژل برگ های گیاه آلوئه ورا متناسب با افزایش فنل‌ کل ژل در تیمار توأم سرما و شدت نور 850 میکرومول ‌بر مترمربع به دست آمد، بنابراین این تیمار می تواند در جهت افزایش کیفیت و ارزش دارویی ژل آلوئه ورا مورد توجه قرار گیرد.