فرآیند و کارکرد گیاهی

به­منظور بررسی اثر همزیستی قارچ Piriformospora indica بر سیستم آنتی­اکسیدانی و رنگیزه­های فتوسنتزی گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) تحت تنش شوری و خشکی، آزمایشی درون‏شیشه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح پتانسیل اسمزی (صفر، 5- و 10- بار)، سه منبع اسمزی شامل NaCl (Na)، مانیتول (M) و  NaCl+ مانیتول (Na+M) و تیمار همزیستی قارچی در دو سطح عدم تلقیح و تلقیح قارچ P. indica بود. نتایج نشان داد که در مجموع، در بین منابع اسمزی مورد مطالعه تنش شوری ناشی از NaCl بیشترین اثر بازدارندگی را بر رنگیزه‏های فتوسنتزی استویا داشت. از طرفی، با افزایش غلظت مانیتول فعالیت آنزیم‏های کاتالاز و سوپراکسیددیسموتاز در گیاهان همزیست نشده افزایش نشان داد. در شرایط بدون تنش (سطح اسمزی صفر)، قارچ P. indica سبب بهبود قابل‏توجه رنگیزه‏های فتوسنتزی شامل کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید شد. همچنین، میزان کلروفیل b و  b+ aدر سطح اسمزی 5- بار ناشی از تنش همزمان شوری و خشکی (Na+M)، در گیاهچه‏های همزیست‏شده نسبت به شاهد به ترتیب حدود 41 و 57 درصد افزایش یافت. از سوی دیگر، همزیستی قارچی سبب افزایش فعالیت بیشتر آنزیم‏های آنتی‏اکسیدانی نسبت به شرایط عدم تلقیح شد. بر این اساس، در سطح اسمزی 5- بار، در تنش شوری و ترکیب شوری و خشکی (Na+M) فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز به‏ترتیب 62 و 185 درصد نسبت به شاهد بیشتر شد. در مجموع، نتایج بیانگر اثر مثبت قارچ P. indica در افزایش تحمل به تنش، به‏ویژه تنش همزمان خشکی و شوری بود.