فرآیند و کارکرد گیاهی

ﭘﺮایﻤﯿﻨﮓ یﮑﯽ از راهکارهای ﺑﻬﺒﻮد کیفیت فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ﺑﺬر اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ بهبود ﺟﻮاﻧﻪزنی ﺑﺬور در ﺷﺮایﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺗﻨﺶزا از ﻗﺒﯿﻞ تنش ﺷﻮری می‌ﺷﻮد. بدین منظور سه آزمایش مجزا با دو عامل پرایمنیگ و تنش شوری در قالب طرح کاملاً تصادفی برای بذور تولیدی سال‌های 1391،1392 و 1393 زیره سبز اجرا شد. فاکتور اول برای بذور تولیدی سال‌های 1391 و 1392تیمارهای پرایمینگ با ترکیبات سدیم دی‌هیدروژن فسفات (NaH₂Po₄) 1%، اسید آسکوربیک 200 میلی‌گرم بر لیتر با ترکیب دمایی °C20 و مدت زمان 24 ساعت و  NaH₂Po₄1%، با ترکیب دمایی °C4 و مدت زمان 24 ساعت و برای بذور تولیدی سال 1393 اسید جیبرلیک 100 و 200 میلی‌گرم بر لیتر با ترکیب دمایی °C20 و مدت زمان 24 ساعت و اسید جیبرلیک 100 با ترکیب دمایی °C20 و مدت زمان 12 ساعت بود، بذور پرایم نشده هر سه سال نیز به‌عنوان شاهد استفاده شد. فاکتور دوم نیز پتانسیل اسمزی اعمال شده توسط ﻛﻠﺮﻳﺪ ﺳﺪﻳﻢ در چهار سطح ﺻـﻔﺮ، 3-، 6- و 9- بار ﺑﻮد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح تنش شوری از شاخص‌های جوانه‌زنی، محتوای پروتئین محلول و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی کاتالاز، پلی فنل اکسیداز و آسکوربات پراکسیداز کاسته شد، اما تیمارهای پرایمینگ سبب افزایش آن‌ها شدند. در بذور تولیدی سال 1391 و 1392 NaH₂Po₄1% و در بذور تولیدی سال 1393 اسید جیبرلیک 100 با ترکیب دمایی °C20 و مدت زمان 24 ساعت بیشترین شاخص‌های جوانه‌زنی و فعالیت آنزیم‌های آنتی اکسیدانی را در میان سایر تیمارها داشتند. نتایج کلی آزمایش نشان‌دهنده این موضوع است که پرایمینگ از طریق افزایش کیفیت بذر و بهبود فعالیت‌های آنتی‌اکسیدانی بر افزایش تحمل زیره سبز به تنش شوری موثر است.