1- گروه علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
2- گروه علوم و مهندسی باغبانی و فضای سبز، دانشگاه سیدجمالالدین اسدآبادی، اسدآباد، ایران & گروه علوم باغبانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران ، noroozi2ar@gmail.com
چکیده: (281 مشاهده)
مفراح گیاهی چندساله از تیره نعناعیان است. مطالعه حاضر با هدف اثر کاربرد توأم اسید هیومیک و پرتوتابی UV-B بر رشد و برخی پاسخهای فیتوشیمیایی گیاه مفراح مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش بهصورت فاکتوریل (دو فاکتوره) در قالب طرح کاملا" تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول، اسید هیومیک در چهار سطح (صفر، 2، 4 و 8 گرم در لیتر) و فاکتور دوم، پرتو UV-B در سه سطح (صفر، 1 و 3 ساعت پرتودهی در روز) بود. بر اساس نتایج حاصل، بر خلاف تیمار پرتوتابی UV-B، اثر کاربرد اسید هیومیک باعث افزایش معنیدار ارتفاع ساقه نسبت به تیمار شاهد شد. همچنین یشترین میزان فنل و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتیاکسیدانی و کمترین میزان تانن کل همگی در تیمار 3 ساعت پرتوتابی UV-B، در روز بدون کاربرد اسید هیومیک بهدست آمد. بیشترین میزان تانن کل و کمترین ظرفیت
آنتیاکسیدانی نیز در تیمار 8 گرم در لیتر اسید هیومیک، مشاهده شد. نتایج آنالیز HPLC عصاره برگ نشان داد که بیشترین میزان اسید رزمارینیک و اسید سالویانولیک در تیمار 3 ساعت پرتوتابی UV-B در روز تولید شد. در میان اسیدهای فنولیک مورد مطالعه، بیشترین میزان اسید کلروژنیک در تیمار 3 ساعت پرتوتابی UV-B به همراه 8 گرم در لیتر اسید هیومیک بهدست آمد. بیشترین میزان اسید کافئیک نیز با تیمار 1 ساعت پرتوتابی به همراه 4 گرم در لیتر اسید هیومیک مشاهده شد. بطورکلی، بهکارگیری توأم (برهمکنش) اسید هیومیک و UV-B روی صفات فنل کل، فلاونوئید کل، اسید کافئیک و اسید کلروژنیک بسیار معنیدار بود. کاربرد اسید هیومیک در گیاه مفراح در میزان تانن کل، ظرفیت آنتیاکسیدانی و اسید رزمارینیک (اثر ساده) در سطح 1 درصد معنیدار شد و باعث افزایش تانن، کاهش فعالیت پاداکسایشی و کاهش مقدار اسید رزمارینیک در برگ مفراح شد. اسید هیومیک باعث کاهش مقادیر ظرفیت آنتیاکسیدانی و اسید رزمارینیک میشود و تنها صفتی که اثر افزایشی بر روی آن داشت میزان تانن کل بود. نتایج این پژوهش میتواند برای کشت این گیاه تحت شرایط گلخانهای مزرعهای، مدنظر قرار گیرد.
شمارهی مقاله: 15
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باغبانی دریافت: 1402/11/21 | پذیرش: 1403/2/18 | انتشار: 1403/7/23
ارسال پیام به نویسنده مسئول