Pirinejad S, Mumivand H, Ehtesham Nia A, Raji M R. The effect of ultraviolet A and B radiation on morpho-physiological and antioxidants characteristics of rosemary (Rosmarinus officinalis L.). Plant Process and Function 2024; 13 (60) : 10
URL:
http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1959-fa.html
پیری نژاد سحر، مومیوند حسن، احتشام نیا عبداله، راجی محمدرضا. تأثیر تابش پرتو فرابنفش A و B بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی و آنتیاکسیدانی رزماری (Rosmarinus officinalis L.). فرآیند و کارکرد گیاهی. 1403; 13 (60) :167-184
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1959-fa.html
1- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران
2- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران ، mumivand.h@lu.ac.ir
چکیده: (318 مشاهده)
در دهههای گذشته در نتیجه فعالیتهای صنعتی انسان، اثر بازدارندگی لایه اوزن در استراتوسفر که مانع عبور فرابنفش-ث و بخش زیادی از فرابنفش-ب به سطح زمین میشد بهطور قابلتوجهی کاهش یافته است؛ در نتیجه ورود پرتوهای فرابنفش به سطح زمین افزایش یافته است. این امر آسیبهای جدی را بر موجودات زنده به ویژه گیاهان به همراه دارد. در پژوهش حاضر، اثر تابش پرتو فرابنفش-آ و ب بر برخی از صفات مورفوفیزیولوژیکی و آنتیاکسیدانهای آنزیمی و غیرآنزیمی گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) مورد بررسی قرار گرفت. این تحقیق در قالب طرح آزمایشی کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای پرتو فرابنفش در سه سطح (شاهد، تابش پرتو فرابنفش-آ و تابش پرتو فرابنفش-ب) در نظر گرفته شد. پرتودهی فرابنفش توسط لامپهای ساخت شرکت Q-Lab آمریکا اعمال شد. تیماردهی به صورت روزانه و به مدت چهار ساعت در طول روز انجام شد. نتایج نشان دارد که تیمار فرابنفش-ب منجر به کاهش وزن خشک برگ، ارتفاع بوته و مقدار کلروفیلa ،b و کل (به ترتیب به میزان 57/29، 44/13، 7/17، 77/33 و 51/22 درصد) نسبت به شاهد شد. اما باعث افزایش میزان آنتیاکسیدانهای غیرآنزیمی مانند کاروتنوئید، فنل و فلاونویید کل، افزایش فعالیت آنتیاکسیدانهای آنزیمی مانند آنزیمهای پراکسیداز، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و همچنین میزان پرولین و مالون دیآلدئید به ترتیب (به میزان 45/23، 54/37، 59/41، 75/82، 5/412، 100، 5/87 و 32/359 درصد) نسبت به شاهد شد. میزان کلروفیل a، b و کل با تیمار فرابنفش-آ کاهش یافت. اما افزایش میزان مالون دیآلدئید، پرولین و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی کاتالاز و پراکسیداز با تیمار فرابنفش-آ مشاهده شد. در مجموع، افزایش ترکیبات جاذب فرابنفش مانند فنل، فلاونوئید و کاروتنویید باعث افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی عصاره رزماری تحت تیمار فرابنفش-ب شد درحالیکه عملکرد گیاه کاهش یافت. بنابراین میتوان گفت گیاهان رزماری در معرض تابش فرابنفش-ب از زیتوده کمتر و خواص بیولوژیک و دارویی بالاتر برخوردار خواهند بود.
شمارهی مقاله: 10
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باغبانی دریافت: 1402/6/7 | پذیرش: 1402/8/22 | انتشار: 1403/3/29
ارسال پیام به نویسنده مسئول