جلد 13، شماره 60 - ( جلد 13، شماره 60، خرداد و تیر 1403 )
جلد 13 شماره 60 صفحات 146-121 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kazemi H, Sabouri A, Aalami A, Abedi A. Evaluation of changes in the trend in physiological and morphological characteristics of sorghum (Sorghum bicolor L.) under different levels of salinity stress at different time intervals. Plant Process and Function 2024; 13 (60) : 8
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1937-fa.html
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1937-fa.html
کاظمی حسین، صبوری عاطفه، اعلمی علی، عابدی امین. ارزیابی روند تغییرات صفات فیزیولوژیک و مورفولوژیک ذرت خوشهای
(Sorghum bicolor L.) تحت سطوح مختلف شوری در بازه‌های زمانی متفاوت. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1403; 13 (60) :121-146
حسین کاظمی1 
، عاطفه صبوری* 
2، علی اعلمی3 ، امین عابدی3
، عاطفه صبوری* 2، علی اعلمی3 ، امین عابدی3
1- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران ،a.sabouri@guilan.ac.ir
3- گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران ،
3- گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
چکیده: (57 مشاهده)
ذرت خوشهای با کارایی بالا فتوسنتزی و تولید زیستتوده به عنوان مواد غذایی، خوراک دام، فیبر و سوختهای فسیلی استفاده میشود. تنش شوری یکی از مهمترین تنشهای غیرزیستی است که تأثیرات منفی زیادی بر رشد و عملکرد گیاهان زراعی از جمله ذرت خوشهای دارد. به منظور بررسی روند پاسخهای فیزیولوژی و مورفولوژی ذرت خوشهای به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1400 در گلخانه و آزمایشگاه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان به صورت گلدانی اجرا شد. ارقام شامل فومن و سپیده و تنش شوری شامل چهار سطح شاهد (آب)، 75، 125 و 175 میلیمولار کلرید سدیم بود که همراه آب آبیاری در مرحله 5-4 برگی اعمال شد. صفات مورد نظر در طی چهار مرحله زمانی شامل 24، 48، 72 و 96 ساعت پس از اعمال تنش اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش ارقام فومن و سپیده، سطوح مختلف شوری و زمانهای
نمونهبرداری تأثیر معنیداری بر شاخصهای مورد اندازهگیری در سطح یک درصد داشتند. نتایج مقایسات میانگین ترکیبات تیماری نشان داد که صفات پرولین، قندهای محلول، فعالیت آنزیمهای آسکوربات پراکسیداز و پراکسیداز، نشت یونی و طول ریشه تحت تنش شوری روند افزایشی داشتند بهطوریکه با افزایش شدت تنش میزان این صفات افزایش یافت. در مقابل میزان صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید، پروتئین، ارتفاع گیاه، محتوای نسبی آب، سطح برگ، وزن تر گیاه و وزن خشک گیاه تحت تنش شوری روند کاهشی داشتند و با افزایش سطح تنش میزان این صفات کاهش یافت. براساس درصد تغییرات، صفات قندهای محلول و محتوی نسبی آب برگ بیشترین و کمترین تأثیر را از تنش نشان دادند. براساس نتایج، میتوان دریافت که در ذرت خوشهای از سازوکارهایی همچون افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان، پروتئین و تنظیم اسمزی از طریق اسمولیتهای مهم از جمله پرولین و قندهای محلول برای ایجاد تحمل به تنش به شوری استفاده میشود. همچنین نتایج نشان داد که تحت تنش شوری رقم فومن به عنوان یک رقم متحملتر مقابله مناسبتری در کاهش آسیب اکسیداتیو ناشی از تنش شوری نسبت به رقم سپیده دارد و میتوان از آن برای مناطقی که در معرض تنش شوری هستند، با اعمال مدیریت مناسب، بهرهبرداری بهینه کرد.
نمونهبرداری تأثیر معنیداری بر شاخصهای مورد اندازهگیری در سطح یک درصد داشتند. نتایج مقایسات میانگین ترکیبات تیماری نشان داد که صفات پرولین، قندهای محلول، فعالیت آنزیمهای آسکوربات پراکسیداز و پراکسیداز، نشت یونی و طول ریشه تحت تنش شوری روند افزایشی داشتند بهطوریکه با افزایش شدت تنش میزان این صفات افزایش یافت. در مقابل میزان صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کاروتنوئید، پروتئین، ارتفاع گیاه، محتوای نسبی آب، سطح برگ، وزن تر گیاه و وزن خشک گیاه تحت تنش شوری روند کاهشی داشتند و با افزایش سطح تنش میزان این صفات کاهش یافت. براساس درصد تغییرات، صفات قندهای محلول و محتوی نسبی آب برگ بیشترین و کمترین تأثیر را از تنش نشان دادند. براساس نتایج، میتوان دریافت که در ذرت خوشهای از سازوکارهایی همچون افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان، پروتئین و تنظیم اسمزی از طریق اسمولیتهای مهم از جمله پرولین و قندهای محلول برای ایجاد تحمل به تنش به شوری استفاده میشود. همچنین نتایج نشان داد که تحت تنش شوری رقم فومن به عنوان یک رقم متحملتر مقابله مناسبتری در کاهش آسیب اکسیداتیو ناشی از تنش شوری نسبت به رقم سپیده دارد و میتوان از آن برای مناطقی که در معرض تنش شوری هستند، با اعمال مدیریت مناسب، بهرهبرداری بهینه کرد.
شماره‌ی مقاله: 8
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
