Jahanbakhsh Godehkahriz S, Raisi Sadati S Y. Evaluation of important physiological traits of Morvared and Falat bread wheat cultivars under heavy metals cadmium and mercury. Plant Process and Function 2023; 12 (57) : 2
URL:
http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1914-fa.html
جهانبخش گده کهریز سدابه، رئیسی ساداتی سیده یلدا. ارزیابی صفات مهم فیزیولوژیکی ارقام مروارید و فلات گندم نان تحت فلزات سنگین
کادمیوم و جیوه. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1402; 12 (57) :19-36
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1914-fa.html
1- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران ، jahanbakhsh@uma.ac.ir
2- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده: (693 مشاهده)
آلودگی محیطی ناشی از فلزات سنگین بهدلیل تجزیهناپذیری یک نگرانی اصلی در خاکهای کشاورزی است که امنیت غذایی را تهدید میکند. کادمیوم و جیوه از جمله دو آلاینده خطرناک و سرطانزا به شمار میروند که در اکوسیستمهای طبیعی میزان آن توسط فعالیتهای انسانی افزایش یافته و منجر به کاهش تولید پروتئین، غیرفعالسازی برخی از آنزیمها، ایجاد اختلال در انواع واکنشها و اعمال سلولی و باعث توقف رشد و نمو میشوند. از آنجاییکه آلودهشدن زمینهای زراعی با فلزات سنگین از یک طرف منجر به کاهش کیفیت محصولات کشاورزی و از طرف دیگر تهدیدی جدی برای سلامت انسان است، نیازمند توجه بیشتری است. لذا هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر کشت مجدد بذور گندم حاصل از تیمار فلزات سنگین کادمیوم و جیوه بر برخی پارامترهای مورفوفیزیولوژیکی دو رقم گندم است. بدین منظور آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتور اول ارقام گندم (مروارید و فلات) و فاکتور دوم تیمارهای آزمایشی شامل کلرید جیوه (با غلظت 10 و 20 میکرومولار)، کلرید کادمیوم (5/0 میلیمولار) و برهمکنش کادمیوم با جیوه در دو سطح (10 میکرومولار جیوه با 5/0 میلیمولار کادمیوم، 20 میکرومولار جیوه با 5/0 میلیمولار کادمیوم) همراه با گیاهچههای شاهد بودند. یافتهها نشان داد که تحت تنش فلز سمی جیوه و برهمکنش کادمیوم با جیوه میزان قند محلول و پروتئین کل، فعالیت آنزیم کاتالاز افزایش یافته اما از فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان پراکسیداز و پلیفنل اکسیداز در رقم فلات کاسته شد. نتایج بیانگر آن است که بذور حاصل از تیمار برگی کادمیوم، جیوه و برهمکنش این فلزات سنگین و کشت مجدد این بذور میتواند با تغییر در ویژگیهای فیزیولوژیک بر عملکرد خود تأثیر بگذارد. بهطور کلی رقم مروارید تحت تنش کلرید جیوه و کلرید کادمیوم و برهمکنش آنها، واکنش بهتری نسبت به رقم فلات از خود نشان داد. بنابراین براساس نتایج این آزمایش گلخانهای تداوم تحقیقات در شرایط مزرعه ضروری به نظر میرسد.
شمارهی مقاله: 2
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش فلزات سنگین دریافت: 1402/3/7 | پذیرش: 1402/5/24 | انتشار: 1402/10/16
ارسال پیام به نویسنده مسئول