Khorasaninejad S, Beheshti F, Davarian F, Keykha H. The effect of growth media on yield components, physiological and phytochemical characteristics of lemon balm (Melissa officinalis L.) under silicon foliar spraying. Plant Process and Function 2023; 12 (57) : 6
URL:
http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1823-fa.html
خراسانی نژاد سارا، بهشتی فاطمه، داوریان فاطمه، کیخا حسین. اثر محلولپاشی سیلیسیم بر اجزای عملکرد، ویژگیهای فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) در بسترهای کشت مختلف. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1402; 12 (57) :91-108
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1823-fa.html
1- گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران ، skhorasaninejad@yahoo.com
2- گروه علوم باغبانی، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
چکیده: (606 مشاهده)
بادرنجبویه (Melissa officinalis) گیاه دارویی ارزشمند در مدیترانه و غرب آسیا است. در سالهای اخیر مشخص شده است عنصر سیلیسیم، دارای اثرات مهمی روی رشد و افزایش مقاومت گیاه نسبت به تنشها و بهبود جذب یونها است. امروزه، بهویژه در شرایط نامساعد محیطی، سیستمهای کشت بدونخاک از مهمترین فناوریهای روز بهشمار میآیند. باتوجه به اهمیت روزافزون این نوع از تکنیک کشت، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار سطح سیلیسیم با غلظتهای صفر، 75/0، 5/1 و 25/2 میلیمولار در چهار بستر کشت شامل خاک و ماسه (مشتقات خاکی)، خاک و ورمیکمپوست (مشتقات خاکی)، پرلیت (بدون خاک و تغذیه با محلول غذایی با پایه هوگلند)، پرلیت و کوکوپیت (بدون خاک و تغذیه با محلول غذایی با پایه هوگلند) با سه تکرار انجام شد. پس از کشت نشا و کاملشدن رشد رویشی و شروع فاز گلدهی، شاخصهای رشدی، مورفوفیزیولوژیک و فیتوشیمیایی از جمله طول ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه، رطوبت نسبی برگ، رنگیزههای فتوسنتزی، فنل کل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتیاکسیدانی، عملکرد و درصد اسانس اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که اثر متقابل سیلیسیم با بسترهای کشت بر شاخصهای مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی بادرنجبویه در سطح اختلاف یک درصد معنیدار شد و بیشترین میانگین شاخصهای رشدی و فیزیولوژیکی در بستر کشت پرلیت بهدست آمد. افزایش غلظت سیلیسیم تا حدی باعث بهبود عملکرد شد اما در غلظت 5/1 میلیمولار بهترین نتایج به دست آمد. بیشترین مقدار عملکرد اسانس (06/0 میلیگرم در هر بوته) در شرایط خاک مزرعه و بدون محلولپاشی سیلیسیم و بیشترین درصد اسانس (8/0 درصد) در محیطکشت پرلیت با سیلیسیم 25/2 میلیمولار بهدست آمد. همچنین بالاترین مقدار فنل کل (140 میلیگرم بر گرم ماده خشک) در سیستم کشت خاکی و سیلیسیم 25/2 میلیمولار و فعالیت آنتیاکسیدانی (55 میلیگرم بر گرم ماده خشک) در محیطکشت خاکی و عدم استفاده از سیلیسیم مشاهده شد. باتوجه به نتایج بهدست آمده، به نظر میرسد با وجود اینکه سیلیسیم دارای اثرات افزایشی بر پارامترهای رشدی بوده است، بهترین نتیجه روی متابولیتهای ثانویه، در بستر خاک مزرعه بدون کاربرد سیلیسیم، بهدست آمد که از نظر اقتصادی نیز بهصرفه است.
شمارهی مقاله: 6
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باغبانی دریافت: 1401/9/11 | پذیرش: 1402/4/27 | انتشار: 1402/10/16
ارسال پیام به نویسنده مسئول