Pazireh S, Maghsiudi Moud A A, Tohidi Nejad E, Mohayeji M. Effect of terminal drought stress on photosynthetic pigments and nutritional value of bread wheat cultivars (Triticum aestivum L.) in Kerman. Plant Process and Function 2023; 12 (53) : 22
URL:
http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1590-fa.html
پذیره صفیه، مقصودی مود علی اکبر، توحیدی نژاد عنایت اله، مهیجی مهدی. تأثیر تنش خشکی انتهای فصل بر رنگدانههای فتوسنتزی و ارزش غذایی ارقام گندم نان
(Triticum aestivum L.) در شهر کرمان. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1402; 12 (53) :355-370
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1590-fa.html
1- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران ، maghsoudi.aa@uk.ac.ir
چکیده: (689 مشاهده)
در عمده مناطق تحت کشت گندم در جهان تنش خشکی در طول مراحل زایشی منجر به کاهش قابل توجه عملکرد دانه آن میگردد. لذا با توجه به اقلیم خشک و نیمهخشک کشور و جمعیت پیشرو شناسایی ارقام متحمل به خشکی و صفات مرتبط با آن ضرورت دارد. بر همین اساس پژوهشی بهصورت طرح بلوکهای کاملاً تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 96-95 انجام گردید. تیمارهای آزمایش شامل 28 رقم گندم نان بود که در دو محیط متفاوت (شرایط نرمال و تنش خشکی) کشت گردید. بای پلاتهای GGE یکی از دقیق و کارآمدترین مدلهای چند متغیره هستند که نوع ژنوتیپ× صفت (G×T) این بای پلات به روابط بین صفات در ژنوتیپها میپردازد. بردارهای موجود در بای پلات نشان دادند که ارتباط مثبت و قوی بین صفات فیزیولوژیک از جمله غلظت رنگدانههای فتوسنتزی، شاخص کلروفیل و محتوای نسبی آب با عملکرد در هر دو شرایط آبیاری نرمال و خشکی انتهای فصل وجود داشت. در شرایط تنش غلظت عناصر با عملکرد دارای همبستگی منفی بودند اما این درحالی بود که با آبیاری نرمال تنها عناصر میکرو دارای همبستگی منفی بود. با توجه به نمودار بای پلات ژنوتیپهای روشن، پیشگام، زاگرس، امید و باران به عنوان بهترین ژنوتیپها برای بعضی صفات یا همه صفات در شرایط تنش خشکی معرفیشدند. از طرف دیگر ارزیابی تحمل ژنوتیپها با شاخصهای تحمل نیز نشان داد که شاخصهای MP، GMP و STI دارای همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه بوده و برهمین اساس الوند و امید به ترتیب به عنوان ژنوتیپهای متحمل و حساس شناسایی شدند. با توجه به نتایج حاضر، بای پلات GT و شاخصهای تحمل (MP، GMP و STI) میتوانند روش مناسبی برای ارزیابی برتری صفات و شناسایی ژنوتیپهای متحمل باشند. همچنین رنگدانههای فتوسنتزی و غلظت عناصر میتوانند معیار مناسبی جهت بهبود عملکرد دانه به ویژه در شرایط تنش باشند.
شمارهی مقاله: 22
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش خشكي دریافت: 1401/1/10 | پذیرش: 1401/3/24 | انتشار: 1402/3/7
ارسال پیام به نویسنده مسئول