جلد 11، شماره 47 - ( جلد 11، شماره 47- فروردین و اردیبهشت 1401 )                   جلد 11 شماره 47 صفحات 54-37 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Amirikhah R, Etemadi N, Sabzalian M R, Nikbakht A. Morpho-physiological effects of gamma radiation on Tall fescue (Festuca arundinacea Scurb.). Plant Process and Function 2023; 11 (47) : 3
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1541-fa.html
امیری خواه رحیم، اعتمادی نعمت اله، سبزعلیان محمدرضا، نیکبخت علی. آثار مورفو فیزیولوژیک پرتو گاما بر گونه چمانواش بلند. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1401; 11 (47) :37-54

URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1541-fa.html


1- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
2- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان ، etemadin@cc.iut.ac.ir
3- گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان
چکیده:   (945 مشاهده)
پرتوگاما از پرتو‌های یون‌ساز است که به‌منظور القاء جهش در گونه‌های مختلف گیاهی استفاده می‌گردد. این مطالعه به‌منظور بررسی پاسخ‌های رشدی و فیزیولوژیکی دو ژنوتیپ 75C (ژنوتیپ بومی) و Pacer (ژنوتیپ خارجی) از گونه چمانواش بلند به پرتوگاما و همچنین تعیین دز مناسب پرتوگاما جهت استفاده در برنامه به‌نژادی از طریق جهش این گونه صورت گرفت. بذرهای هر دو ژنوتیپ در معرض دزهای مختلف پرتو شامل 50، 100، 150، 200، 300 و 400 گری حاصل از چشمه کبالت 60 قرار گرفتند. نمونه‌های پرتودیده به­همراه نمونه‌های شاهد در گلدان کشت و در شرایط گلخانه نگهداری شدند. نتایج نشان داد که دز پایین پرتوگاما (50 گری) اثر محرکی بر میزان رشد گیاهچه هر دو ژنوتیپ مورد بررسی داشت. به‌هرحال، دزهای بالای پرتو (100 تا 400 گری) سبب کاهش معنی‌داری در صفات درصد زنده‌مانی و ارتفاع گیاه و افزایش تعداد روز تا سبز­شدن در هر دو ژنوتیپ گردید. همچنین، دزهای بالای پرتو سبب کاهش معنی‌داری در فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و افزایش معنی‌داری در میزان پرولین و مالون‌دی‌آلدهید در گیاهچه هر دو ژنوتیپ در مقایسه با گیاهان شاهد گردید. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که همبستگی مثبتی بین زنده‌مانی و رشد گیاه با میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی وجود دارد. بااین‌حال، رشد گیاه همبستگی منفی با میزان پرولین و مالون‌دی‌آلدهید بعد از پرتودهی نشان داد. در ژنوتیپ بومی چمانواش (75C) حساسیت بیشتری به تنش پرتوگاما از لحاظ میزان رشد نسبت به ژنوتیپ خارجی Pacer مشاهده گردید. بر­اساس تجزیه پروبیت، دزهای 212 و 223 گری پرتوگاما به‌عنوان دزهای 50 درصد کشندگی (LD50) به­ترتیب در ژنوتیپ 75C و Pacer تعیین شد. بر­اساس نتایج حاصل از این بررسی، تنش پرتوگاما تأثیر منفی بر زنده‌مانی، ویژگی‌های مورفولوژیکی و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی چمانواش بلند نشان داد و دزهای 200 تا 250 گری می‌تواند به‌عنوان دز مناسب پرتوگاما جهت استفاده در برنامه‌های به‌نژادی از طریق جهش در این گونه مورداستفاده قرار گیرد.
شماره‌ی مقاله: 3
متن کامل [PDF 754 kb]   (345 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سایر موارد
دریافت: 1400/2/28 | پذیرش: 1400/7/12 | انتشار: 1401/2/26

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به فرآیند و کارکرد گیاهی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Plant Process and Function

Designed & Developed by : Yektaweb