Ghorbanalizadeh Saadatabad F, Hemmati K, Zarei H, Pirdashti H, Dehestani A. The effect of ultraviolet light and melatonin on some morphophysiological and enzymatic characteristics of Dendrobium nobile Lindl.. Plant Process and Function 2025; 14 (68) : 10
URL:
http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2169-fa.html
قربانعلی زاده سعادت آباد فاطمه، همتی خدایار، زارعی حسین، پیردشتی همت الله، دهستانی علی. اثر نور فرابنفش و ملاتونین بر برخی ویژگیهای مورفوفیزیولوژیکی و آنزیمی گیاه ارکیده دندروبیوم نوبل (Dendrobium nobile Lindl.). فرآیند و کارکرد گیاهی. 1404; 14 (68) :155-170
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2169-fa.html
1- دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
2- دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران ، kh_hemmati@gau.ac.ir
3- پژوهشکده ژنتیک و زیستفناوری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
چکیده: (79 مشاهده)
بخش بزرگی از تابش فرابنفش خورشیدی که به سطح زمین میرسد شامل تابش فرابنفش A است که در طولموج 350 تا 400 نانومتر قرار دارد. مقادیر طبیعی تابش فرابنفش برای ریختزایی در بسیاری از گونههای گیاهی مهم است و حتی در بسیاری از فرایندهای فیزیولوژیکی و رشدی گیاه میتواند مفید واقع شود. بنابراین آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار شامل تابش فرابنفش A در سه سطح (صفر، 2 و 4 ساعت) و محلولپاشی ملاتونین در سه سطح (صفر، 50 و 100 میکرومولار) طراحی و اجرا شد تا اثرات تابش فرابنفش A، محلولپاشی ملاتونین و برهمکنش آنها بر برخی صفات گیاه ارکیده دندروبیوم نوبل (Dendrobium nobile Lindl.) بررسی شود. نتایج نشان داد گیاهانی که با غلظتهای 50 و 100 ملاتونین و بدون تابش فرابنفش تیمار شدند بالاترین ارتفاع گیاه (83/36 سانتیمتر) و کمترین ارتفاع متعلق به تیمار تابش فرابنفش چهار ساعت بدون ملاتونین بود که ارتفاع کمتری نسبت به سایر تیمارها نشان داد. بیشترین افزایش میزان فعالیت آنتیاکسیدانی (40/90 درصد) نیز در تیمار تابش فرابنفش 2 ساعت + ملاتونین 100 میکرومولار بدست آمد. فعالیت آنزیمهای کاتالاز (CAT) و سوپراکسید دیسموتاز (SOD) در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. بیشترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز (271/0 واحد در میلیگرم بر پروتئین) در تیمار تابش فرابنفش 2 ساعت + ملاتونین 50 میکرومولار بود. بیشترین میزان فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز (32/1 واحد در میلیگرم بر پروتئین) در تابش فرابنفش 4 ساعت + ملاتونین 100 میکرومولار بدست آمد. نتایج نشان داد استفاده از تابش فرابنفش A در مدیریت گلخانه میتواند مزایای متعددی از جمله افزایش کمیت و کیفیت رشد گیاه را بههمراه داشته باشد. در کنار استفاده از تابش نوری مکمل در گلخانه استفاده از مواد تنظیمکننده فیزیولوژیکی مانند ملاتونین هم در افزایش و بهبود صفات و عملکرد گیاهان مؤثر است. لذا نتایج پژوهش حاضر استفاده از تابش فرابنفش A و محلولپاشی ملاتونین برای تولید محصولات باغبانی گلخانهای از جمله ارکیده دندروبیوم نوبل را توصیه میکند. کاهش ارتفاع 04/16 درصدی با کاربرد نور فرابنفش A یک دستاورد مهم در عرصه گیاهان زینتی است زیرا گیاهان کمارتفاع بازارپسندی بهتری داشته و در طول حملونقل نیز دچار آسیب کمتری میشوند و همچنین مناسب عرضه بهصورت گیاه گلدانی نیز هستند.
شمارهی مقاله: 10
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
باغبانی دریافت: 1403/11/5 | پذیرش: 1404/1/19 | انتشار: 1404/8/7
ارسال پیام به نویسنده مسئول