RT - Journal Article T1 - Effect of drought stress on antioxidant enzyme activities, proline content and some morghological traits in different castor bean ecotypes (Ricinus communis L.) JF - jispp YR - 2023 JO - jispp VO - 11 IS - 47 UR - http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1537-fa.html SP - 267 EP - 282 K1 - Osmolite K1 - Ascorbate K1 - Peroxidase K1 - Lipid Peroxidation K1 - Catalase K1 - Guaiacol Peroxidase AB - خشکی یکی از جدی­ترین تهدید­ها برای تولید محصولات کشاورزی در سراسر جهان است و احتمالاً تغییرات اقلیمی این تهدید را تشدید خواهند کرد. به­منظور بررسی تحمل خشکی اکوتیپ­های مختلف کرچک، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام شد. فاکتور اول 22 اکوتیپ کرچک و فاکتور دوم اعمال تنش خشکی در پنج سطح، آبیاری کامل، قطع آبیاری به­مدت (11، 22، 33، 44 روز) در اوایل مرحله رشد سنبله بود. صفات مورد بررسی شامل فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانی کاتالاز، گایاکول پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز، فعالیت بیو­مارکر بیوشیمیایی مالون دی­آلدهید، محتوای پرولین، ارتفاع بوته، قطر ساقه و تعداد برگ بود. تجزیه خوشه­ای در شرایط نرمال و تنش خشکی اکوتیپ­ها را به سه خوشه دسته­بندی کرد. نتایج نشان داد فعالیت آنزیم­های کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، گایاکول پراکسیداز، محتوای مالون دی­آلدهید و پرولین در شرایط تنش خشکی گروه سوم (مقاوم) نسبت به گروه اول (حساس) به­ترتیب 5/81، 87/81، 27/70، 05/80، 87/81 افزایش داشته است. از طرفی اختلاف بین گروه مقاوم و حساس در شرایط تنش در صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه و تعداد برگ به­ترتیب 74/74، 50/80 و 38/83 درصد بود. بیشترین میزان همبستگی در شرایط تنش خشکی بین آنزیم­های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز (997/0 =r) و کمترین همبستگی غیر معنی­دار بین پرولین و ارتفاع بوته (292/0 =r) مشاهده شد. با توجه به نتایج، اکوتیپ­های 5 و 19 از نظر صفات مورد بررسی به­عنوان اکوتیپ­های متحمل به خشکی معرفی شدند. LA eng UL http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1537-fa.html M3 ER -