TY - JOUR T1 - The effect of seed pretreatment with B group vitamins on some canola agronomical and physiological traits in seed deterioration conditions TT - تأثیر پیش تیمار بذر با ویتامین های گروه ب بر برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک کلزا در شرایط فرسودگی بذر JF - jispp JO - jispp VL - 11 IS - 47 UR - http://jispp.iut.ac.ir/article-1-1425-fa.html Y1 - 2023 SP - 95 EP - 108 KW - Thiamine KW - Pantothenic acid KW - Seed aging KW - Yield components N2 - پیری بذر پدیده­ای است که هر ساله تلفات اقتصادی فراوانی را به­بار می­آورد که استفاده از روش­های نوین و کارآمد برای مقابله با آن ضروری است. ویتامین­های گروه ب نقش دفاعی و آنتی­اکسیدانی دارند و در رشد­و­نمو مؤثر هستند، لذا احتمال دارد که بتوانند آثار پیری بذر را التیام بخشند. به همین منظور آزمایشی مزرعه‌ای جهت بررسی تأثیر پیش­تیمار بذر با ویتامین­های گروه ب بر رشد و عملکرد کلزا در شرایط فرسودگی بذر در دانشگاه صنعتی شاهرود در اسفند ماه 1396 اجرا شد. آزمایش به­صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کاملاً تصادفی با سه تکرار بود. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح فرسودگی بذر صفر، 50 و 100 ساعت و 7 سطح پیش­تیمار بذر با ویتامین­های گروه ب (بدون پیش­تیمار، آب مقطر، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، اسید پانتوتنیک و پیریدوکسین) با غلظت 100 میلی­گرم بر لیتر بود. فرسودگی بذر در دمای 40 درجه سلسیوس و پیش­تیمار بذور به­مدت 8 ساعت انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تیمار فرسودگی کلیه صفات مورد اندازه­گیری کاهش و تنها میزان آنتوسیانین افزایش یافت. در شرایط فرسودگی شدید، پیش­تیمار بذر با آب­مقطر و پیریدوکسین به­ترتیب سبب افزایش صفت عملکرد پروتئین و روغن شدند. پیش­تیمار اسید پانتوتنیک نیز در این شرایط سبب افزایش مقدار آنتوسیانین، کلروفیل کل و عملکرد دانه شد، به­طوریکه عملکرد دانه در این تیمار نسبت به گیاهان رشد­یافته از بذور بدون پیش­تیمار افزایش 143 درصدی داشت. به­طور­کلی در بین تیمارهای مورد بررسی پیش­تیمار بذور با ویتامین­های اسید پانتوتنیک و تیامین سبب بهبود و افزایش مقدار بسیاری از صفات از قبیل عملکرد و میزان روغن و پروتئین دانه گردید. برتری این تیمارها در بذور نرمال کاملاً مشهود بود ولی در بذور فرسوده اختلاف معنی­داری با آب­مقطر نداشتند. لذا نتایج نشان داد که در بذور فرسوده می­توان با هزینه کمتر و استفاده از آب­مقطر نتیجه مشابهی بدست آورد. M3 ER -