نبی هداوند، محمود اثنی عشری، علی ایمانی، احمد ارشادی،
جلد ۱۰، شماره ۴۵ - ( ۹-۱۴۰۰ )
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی نیاز سرمایی و گرمایی جوانههای گل هشت رقم تجاری خارجی و داخلی و ژنوتیپهای امیدبخش داخلی بادام طی سالهای ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ بهصورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و دو فاکتور شامل نوع رقم (پنج رقم تونو، نانپاریل، مامایی، شاهرود ۱۲، ربیع و سه ژنوتیپ ۱۶-۱، ۴۰-۱۳، و D۱۱) و تعداد ساعات سرمادهی صفر تا ۲/۷ درجه سانتیگراد (صفر، ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰، ۵۰۰، ۶۰۰، ۷۰۰ و ۸۰۰ ساعت) در ایستگاه تحقیقاتی یکصد هکتاری مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی انجام شد. براساس نتایج بدست آمده، ژنوتیپها و ارقام مورد بررسی دامنه نیاز سرمایی و نیاز گرمایی متفاوت و وسیعی را نشان دادند. تعداد روزهای موردنظر برای شکستن خفتگی تحت دمای صفر تا ۲/۷ درجه سانتیگراد بین ۱۷ روز در رقم مامایی تا ۵۸ روز در ژنوتیپ D۱۱ متغیر بود. رقم مامایی بهعنوان زودگلترین رقم در بین ارقام و ژنوتیپهای مورد بررسی شناخته شد که پس از گذشت ۱۷ روز از شروع تجمع نیاز سرمایی و با ۵۰ ساعت سرمای بین صفر تا ۲/۷ درجه سانتیگراد به ۵۰ درصد شکوفایی رسید. رقم مامایی با ۷۱۲۸ ساعت درجه رشد (GDH) و ژنوتیپ D۱۱ با ۱۱۰۸۸ ساعت درجه رشد، بیشترین نیاز گرمایی را دارا بودند. نتایج آزمایشات نشان داد که با افزایش تعداد ساعات تأمین نیاز سرمایی، تعداد روز مورد نیاز برای شکوفایی جوانهها بهطور معنیداری کاهش یافت. بهطورکلی، دو رقم مامایی و ربیع بهعنوان ارقام زودگل با کمترین نیاز سرمایی و ژنوتیپ D۱۱ بهعنوان دیرگلترین رقم با نیاز سرمایی بالا شناسایی شدند.