سارا رضایی، سحر عزیزی فسندوز، حنیفه سید حاجی زاده، فرزاد رسولی، فتانه یاری،
جلد ۱۱، شماره ۵۱ - ( ۱۰-۱۴۰۱ )
چکیده
گلمحمدی یکی از قدیمیترین و با ارزشترین واریتهها است که شرایط خشکی را تا حدودی تحمل میکند. با این وجود انتخاب و شناسایی ژنوتیپهایی که تحمل بیشتری نسبت به خشکی دارند در توسعه کشتوکار آن مؤثر خواهد بود. بدین منظور آزمایشی تحت شرایط درون شیشهای با استفاده از پلیاتیلن گلایکول در پنج سطح (صفر، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ گرم در لیتر) بر روی چهار ژنوتیپ گلمحمدی (مراغه، ارومیه، پاکدشت و کاشان) اجرا و میزان تحمل ژنوتیپها به تنش خشکی براساس صفات مربوط به روابط آبی گیاه به روش سطح پاسخ (RSM) سنجیده شد. نتایج نشان داد با افزایش شدت خشکی، درصد ماده خشک در ژنوتیپهای مراغه، ارومیه و کاشان در مقایسه با شاهد افزایش یافت. ژنوتیپ مراغه در تنش خشکی ۱۰۰ گرم بر لیتر دارای بیشترین وزن تر و خشک، کلروفیل کل، کلروفیل a و کلروفیل b و کمترین تعداد برگ و ارتفاع نسبت به سایر ژنوتیپها بود. میزان کاروتنوئید در ژنوتیپهای ارومیه و مراغه در ۱۰۰ گرم بر لیتر پلیاتیلن گلایکول بیشتر از سایر ژنوتیپها بود. با افزایش خشکی محتوای آب برگ در ژنوتیپهای مراغه، کاشان و ارومیه کاهش یافت. ژنوتیپ مراغه با داشتن بیشترین محتوای نسبی آب برگ، از طرفی با کاهش در کاهش رطوبتی آب، میزان آب نسبی از دسترفته و کمبود آب اشباع، نسبت به سه ژنوتیپ دیگر عملکرد بهتری در برابر تنش خشکی نشان داد. پس از ژنوتیپ مراغه، ژنوتیپ پاکدشت نیز تا سطح ۷۵ گرم بر لیتر پلیاتیلن گلایکول تاحدی در برابرتنش خشکی مقاوم بود.