ایمان قدیه زرین آبادی، جمشید رزمجو، علیرضا ابدالی مشهدی، حسن کریم مجنی،
جلد ۸، شماره ۳۳ - ( ۱۰-۱۳۹۸ )
چکیده
این تحقیق با هدف بررسی تأثیر تنش خشکی بر کربوهیدراتهای محلول، پرولین ریشه و برگ، رنگیزههای فتوسنتزی و عملکرد گلبرگ و بذر ژنوتیپهای همیشهبهار به‌صورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سه رژیم آبیاری (۳۵%، ۶۰% و ۸۵% تخلیه آب قابل دسترس) به‌عنوان فاکتور اصلی و ۹ ژنوتیپ همیشهبهار (اهواز، تهران، اصفهان ۱، اصفهان ۲، Candy-man، Gitana، Zen-gold، اصفهان ۳، اصفهان ۴) به‌عنوان فاکتور فرعی در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ در اهواز مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد تأثیر رژیم آبیاری و ژنوتیپ بر عملکرد گلبرگ و بذر و صفات مورد بررسی معنیدار بود. در اثر تنش خشکی بر محتوای کربوهیدراتها و پرولین ریشه و برگ افزوده شد ولی از مقدار RWC، کارتنوئید، کلروفیل a، b و کلروفیل کل، عملکرد گلبرگ و بذر ژنوتیپها بهطور معنیداری کاسته شد. نتایج بهدست آمده همبستگی بالای محتوای کربوهیدراتهای محلول با RWC و شاخص حساسیت به خشکی را نشان میدهند. ژنوتیپهای متحمل دارای بالاترین محتوای کربوهیدراتهای محلول، پرولین برگ و کارتنوئید بودند. براساس اعداد شاخص حساسیت به خشکی، ژنوتیپهای “اهواز”، “اصفهان ۲” و “اصفهان ۱” در گروه متحمل به خشکی، “تهران”، "Candy-man"، “Gitana” در گروه نیمهمتحمل به خشکی و “اصفهان ۴”، “Zen-gold” و “اصفهان ۳” در گروه ژنوتیپهای حساس به خشکی تقسیمبندی شدند. ژنوتیپ "Candy-man" و ژنوتیپ “اهواز” بهترتیب بیشترین عملکرد گلبرگ و بذر را در کلیه سطوح خشکی تولید کردند.
فرهاد بیرانوند، بهمن زاهدی، عبدالحسین رضایی نژاد،
جلد ۱۱، شماره ۴۷ - ( ۱۱-۱۴۰۱ )
چکیده
با توجه به تغییرات آبوهوایی، کمبود منابع آبی و همچنین اهمیتی که کشت گیاهان زینتی در فضای سبز دارد، برای مدیریت بهتر آب و افزایش تحمل به تنش خشکی، آزمایش حاضر با هدف بررسی تأثیر محلول‌پاشی سلنیوم در کاهش اثرات منفی کمآبی بر برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه سلوی زینتی انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح رژیم آبیاری (تخلیه پس از ۱۰ (شاهد)، ۲۰ و ۳۰ درصد رطوبت از حد ظرفیت زراعی) و چهار سطح سلنات سدیم (صفر، ۵/۰، ۱ و ۵/۱ میکرومولار) در شرایط گلخانه‌ای انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد سطوح رژیم آبیاری پس از تخلیه ۲۰ و ۳۰ درصد از حد ظرفیت زراعی باعث کاهش ارتفاع گیاه، سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ و افزایش نشت الکترولیت و غلظت مالون دیآلدئید شد. کاربرد سلنیوم در غلظت‌های ۵/۰ و ۱ میکرومولار، فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی از جمله کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز، پراکسیداز و محتوای نسبی آب برگ و غلظت رنگدانه‌های فتوسنتزی را افزایش و در مقابل غلظت مالون دیآلدئید و نشت یونی را کاهش داد. با این وجود سلنیوم در غلظت ۵/۱ میکرومولار تأثیر منفی بر ویژگی‌های ذکر شده داشت. بهطورکلی، نتایج داده‌ها نشان داد که کمبود آب تأثیر منفی روی رشدونمو گیاهان سلوی زینتی دارد. سلنیوم در رژیمهای مختلف آبیاری در غلظت‌های پایین باعث بهبود رشد رویشی و زایشی گیاهان سلوی زینتی شد اما در غلظت‌های بالاتر تأثیر منفی بر پارامترهای مذکور داشت.
