۵ نتیجه برای هاشمی پطرودی
مرتضی اولادی قادیکلایی، قربانعلی نعمت زاده قراخیل، غلامعلی رنجبر، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی هاشمی پطرودی،
جلد ۱۰، شماره ۴۲ - ( جلد ۱۰ شماره ۴۲- خرداد و تیر ۱۴۰۰ )
چکیده
جهت شناسایی لاین‌های موتانت نسل نهم برنج متحمل به شوری، ارزیابی برخی صفات بیوشیمیائی مؤثر در شوری (مرحله گیاهچهای) بصورت آزمایش کرت‌های خرد شده فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در گلخانه پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، در سال ۱۳۹۸ صورت گرفت. فاکتور اصلی شامل زمان نمونه‌برداری (سه، شش و نه روز پس از اعمال تنش شوری) و فاکتورهای فرعی شامل تنش شوری کلرید سدیم در سه سطح صفر، dS/m۴ و dS/m۸ (اضافه نمودن نمک به آب مقطر و خاک معمولی شالیزار و تهیه عصاره اشباع شوری) و ژنوتیپ (۱۴ موتانت (M۹)، دو شاهد حساس سپیدرود و IR۲۹ و دو شاهد متحمل دیلمانی و Nonabokra) بودند. همچنین شناسایی برخی ژن‌های موثر در تنش شوری با استفاده از سه پرایمر ریزماهواره cgSSR انجام و در ادامه صفات وزن کل دانه در هر بوته و شاخص تحمل بصورت فاکتوریل ارزیابی گردیدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرات اصلی و اثرات متقابل همه تیمارها در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. در زمان نمونه‌برداری (۹ روز پس از اعمال تنش) و شوریdS/m ۸، غلظت پرولین در ژنوتیپهای متحمل افزایش و میزان مالون‌دی‌آلدهید کاهش یافت. تجزیه کلاستر (در زمان نه روز پس از تنش و شوری dS/m۸) ژنوتیپ‌ها را به پنج گروه تقسیم و چهار ژنوتیپ به همراه شاهد متحمل G۱۷ در گروه پنجم قرار گرفتند. بررسی مولکولی الگوی باندی پرایمرهای OsPEX۱۱-۱، OsNac۵ و OsRacB(T) به ترتیب تعداد شش، دو و هفت ژنوتیپ را همردیف با ژنوتیپهای متحمل نشان داد. چهار ژنوتیپ در شوریdS/m۸، وزن کل دانه در هر بوته بیشتری نسبت به دیلمانی داشتند. در نهایت با در نظر گرفتن سازوکارهای بیوشیمیائی مؤثر و نتایج تجزیه کلاستر و با تاکید بر ارزیابی مولکولی و عملکردی می‌توان پیشنهاد نمود ژنوتیپهای G۱ از موتانت سنگ‌طارم، G۲ از موتانت رشتی، G۴ از موتانت هاشمی وG۹ از موتانت چالوسی در اولویت اول و ژنوتیپهای G۸ از موتانت هاشمی، G۱۲ وG۱۳ از موتانت نعمت در اولویت دوم به عنوان لاین‌های امیدبخش موتانت متحمل به تنش شوری در مزارعی که با تنش شوری (آب وخاک) مواجه هستند استفاده گردد.
روح الله نیک فکر، سید کمال کاظمی تبار، غلامعلی رنجبر، سیدحمیدرضا هاشمی پطرودی، پویان مهربان جوبنی،
جلد ۱۲، شماره ۵۶ - ( جلد ۱۲، شماره ۵۶، مهر و آبان ۱۴۰۲ )
چکیده
کنجد از گیاهان روغنی است که از دیرباز کشت میشده است. پایینبودن عملکرد کنجد و تولید آسانتر سایر دانههای روغنی باعث گردیده که به کشت این گیاه کمتر توجه شود، لذا لازم است در راستای تولید ارقام پرمحصول آن اقدام شود. شوری خاک عامل مهمی است که بر رشد، نمو و بهرهوری تقریباً تمام گیاهان از جمله کنجد تأثیر میگذارد. افزایش غلظت نمک در محیط رشد گیاه منجر به افزایش یونهای Na+ و Cl- در گیاهان و القای استرس اکسیداتیو، استرس اسمزی و سمیت یونی میشود. جوانهزنی بذر و رشد اولیه گیاهچه دو مرحله حیاتی در چرخه زندگی گیاه هستند که تا حد زیادی عملکرد محصول را تعیین میکنند. در این آزمایش گیاه کنجد در سه مرحله جوانهزنی (شاخصهای جوانهزنی)، گیاهچهای (صفات فنوتیپی گیاهچه، فعالیتها SOD، CAT و محتوای MDA و H۲O۲) و مرحله بلوغ بررسی گردید. لذا ۲۱ رقم مختلف کنجد هم از جهت تنوع ژنتیکی و هم وراثتپذیری صفات مطالعه شد. همچنین روابط بین صفات در سه مرحله و مسیر تأثیرگذاری صفات مورفولوژی در محیط مزرعه اندازهگیری شد و با استفاده از این صفات ارقام گروهبندی و ارقام متحمل و حساس به تنش شوری شناسایی شدند. ارقام مورد مطالعه به دو گروه تقسیم شدند و ژنوتیپهای با عملکرد بالا همچون اولتان، ۱۵۹، ناز چندشاخه، یلووایت، مغان ۴۱۸، آمریکایی و چینی در یک گروه قرار گرفتند. برای دستیابی به نوترکیب‌های جدید، ژنوتیپهای خوشه‌های دور بهعنوان والدین برای برنامه هیبریداسیون استفاده می‌شوند. استفاده از صفات منتخب در برنامه اصلاح کنجد باعث افزایش عملکرد میشود.
سیده فاطمه محمدی، نادعلی بابائیان جلودار، نادعلی باقری، قربانعلی نعمت زاده قراخیلی، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی،
جلد ۱۳، شماره ۵۹ - ( جلد ۱۳، شماره ۵۹، فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۳ )
چکیده
برنج از مهم‌ترین محصولات غذایی در جهان است. شوری خاک عملکرد و کیفیت محصول برنج را کاهش می‌دهد. غربال کردن ارقام برنج برای شناسایی ارقام متحمل به شوری برای تولید ارقام جدید و کشت در مناطق شور دارای اهمیت زیادی می‌باشد. در این مطالعه، صفات مورفوفیزیولوژیک ۴۲ ژنوتیپ برنج به همراه ژنوتیپهای NONA BOKARA بهعنوان شاهد متحمل و IR۲۹ بهعنوان شاهد حساس به شوری در مرحله گیاهچهای در دو سطح صفر و ۱۰۰ میلیمولار شوری (از منبع نمکهای NaCl، CaCl۲، Na۲SO۴) در شرایط هیدروپونیک به صورت طرح کرت‌های خردشده در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر ژنوتیپ برنج، شوری و برهمکنش آنها در تمام صفات مورد مطالعه در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. همچنین نتایج نشان داد که صفات طول ریشه و ساقه، وزن تر و خشک ساقه و ریشه، محتوای نشت الکترولیت، زیستتوده و شاخص سبزینگی تحت تنش شوری کاهش معنیداری نشان دادند. محتوای پرولین تحت تنش شوری افزایش یافته بود. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنیداری بین صفات زیستتوده با وزن خشک ریشه و ساقه وجود دارد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی نشان داد که صفات
زیستتوده، وزن تر و خشک ساقه، طول ساقه و وزن تر ریشه در مؤلفه اول بیشترین تأثیر را در جهت مثبت داشتند. نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای نشان داد که ۱۲ ژنوتیپ به همراه NONA BOKARA در خوشه متحمل قرار گرفتند که می‌توانند در برنامه‌های اصلاحی برای توسعه ارقام متحمل به شوری مورد استفاده قرار گیرند.
مصطفی حق پناه، اسماعیل بخشنده، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی،
جلد ۱۳، شماره ۶۰ - ( جلد ۱۳، شماره ۶۰، خرداد و تیر ۱۴۰۳ )
چکیده
کنجد از مهم‌ترین دانههای روغنی مورد استفاده انسان است که بخش قابل‌توجهی از تولید روغن با کیفیت جهان را به خود اختصاص می‌دهد. در این مطالعه اثر مقادیر مشابه تنش شوری (حاصل از NaCl) و اسمزی (حاصل از PEG۶۰۰) بر واکنش بیوشیمیایی گیاه کنجد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که الگوی فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز (SOD)، کاتالاز (CAT)، آسکوربات پراکسیداز (APX) و پراکسیداز (POD) ها بهطور نسبتاً مشابه تحت تأثیر این تنش‌ها قرار گرفت. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که فعالیت آنزیم POD در دو بافت ریشه و اندام‌‌هوایی در هر دو تنش مشابه بود. میزان فعالیت آنزیمهای SOD و APX در هر دو بافت در تنش شوری بیشتر از تنش اسمزی بود. فعالیت آنزیم CAT در بافت ریشه بیشتر تحت تأثیر تنش شوری نسبت به تنش اسمزی بود، درحالی‌که در اندام‌‌هوایی بیشتر تحت تأثیر تنش اسمزی نسبت به تنش شوری بود. در بافت ریشه ازنظر تجمع مالون دآلدهید (MDA) اختلاف آماری مشاهده نشد ولی در اندام هوایی بیشترین مقدار تجمع MDA در تنش شوری مشاهده شد. تجزیه و تحلیل بیوانفورماتیک خانواده ژنی SiSOD نشان داد که این خانواده ژنی در سه کلاستر و در دو خوشه بزرگ طبقه‌بندی شدند. ژن‌های متعلق به خوشه اول دارای ناحیه CU/ZN-SOD و ژن‌های خوشه دوم دارای ناحیه Mn/Fe-SOD بودند. در مجموع، یافته های این بررسی حاکی از تاثیر شدیدتر تنش شوری به واسطه ایجاد فشار اسمزی و یونی نسبت به تنش اسمزی تنها بود. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت واکنش سیستم دفاعی کنجد به این دو تنش، نسبتاً متفاوت است.
حسین مرادی، کامران قاسمی، سید حمیدرضا هاشمی پطرودی، محدثه مقیمی کندلوسی،
جلد ۱۳، شماره ۶۲ - ( جلد ۱۳، شماره ۶۲، مهر و آبان ۱۴۰۳ )
چکیده
بروکلی یک محصول فراسودمند محسوب می‌گردد، که مصرف آن میتواند برای ارتقاء سطح سلامت عمومی بسیار مفید باشد. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با دو فاکتور انجام گرفت. فاکتور اول طیف نوری در چهار نسبت نوری قرمز به آبی، شامل سه قرمز+یک آبی (R۳B۱)، دو قرمز+یک آبی (R۲B۱)، یک قرمز+یک آبی (R۱B۱) و یک قرمز+دو آبی (R۱B۲) و فاکتور دوم تغذیه گوگرد در دو سطح (صفر و ۶۰ میلی‌گرم بر لیتر) برای افزایش عملکرد و کیفیت این غذاداروی مهم طراحی و اجرا گردید. براساس نتایج به‌دست آمده، بیشترین طول برگ در تیمار R۳B۱ بدون تغذیه گوگردی ثبت شد، ولی طول ساقه در تیمار ترکیبی R۳B۱ به همراه تغذیه گوگرد، بیشترین مقدار را داشت. بیشترین میزان کلروفیل کل در تیمار R۱B۲ به همراه تغذیه گوگرد به‌دست آمد، هر چند اختلافشان با تیمار R۳B۱ با تغذیه گوگردی وR۲B۱ بدون تغذیه گوگرد، معنیدار نبود. در رنگیزه کارتنوئید، بیشترین مقدار در تیمار R۲B۱بدون گوگرد دیده شد و فعالیت آنتیاکسیدانی کل در تیمار R۳B۱ بدون گوگرد بیشترین مقدار را نشان داد. حداکثر میزان فنل کل در تیمار R۲B۱ بدون گوگرد ثبت شد، که اختلاف معنیداری با تیمار R۱B۲ بدون گوگرد و R۳B۱ با تغذیه گوگرد نداشت. بیشترین فلاونویید در تیمار R۱B۲ بدون تغذیه گوگرد حاصل شد، که بهطور معنیداری بیشتر از تمامی تیمارهای دیگر بود. با توجه به اینکه نسبت بالای نور قرمز در شرایط بدون تغذیه گوگرد موجب رشد موفولوژیکی مناسب و همچنین افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی گیاه گردید، بنابراین تیمار مذکور برای تولید ریزسبزی بروکلی در زیر نور مصنوعی قابل توصیه است.
