۷ نتیجه برای عشقی
نگین محمدی، حمید رضا عشقی زاده، پرویز احسان زاده، حسین شریعتمداری، سیاوش برده جی،
جلد ۸، شماره ۲۹ - ( جلد ۸ شماره ۲۹ ۱۳۹۸ )
چکیده
گندم مهمترین غله جهان و نیز ایران محسوب می‌شود. در تحقیقات مربوط به اثر تغییر اقلیم بر تولید گندم درجه حرارت به عنوان عاملی تاثیر گذار بر رشد و عملکرد مورد ارزیابی قرار میگیرد. از سوی دیگر نیتروژن نیز از مهمترین و تعیین‌کننده‌‌ترین مواد مغذی گیاه برای تولید محصول است و مدیریت صحیح کودهای حاوی نیتروژن بسیار حائز اهمیت است. این مطالعه طی یک آزمایش گلخانهای به منظور ارزیابی اثرات دمای محیط و سطوح مختلف نیتروژن بر رشد و برخی صفات فیزیولوژیکی رقم گندم بهار در سال ۱۳۹۴ به اجرا درآمد. این آزمایش با چهار سطح نیتروژن (۰، ۵۰، ۱۰۰ و۱۵۰ میلیگرم درکیلوگرم از منبع نیترات آمونیوم با ۳۳ درصد نیتروژن) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دو محیط با دماهای معمول (۲۵±۳ درجه سلسیوس) و دمای افزایش یافته (±۳ ۳۴ درجه سلسیوس) انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش دما، مقدار صفات اندازهگیری شده به جز غلظت نیتروژن اندام هوایی کاهش یافت. افزایش دما در سطوح ۰، ۵۰، ۱۰۰ و ۱۵۰ میلیگرم کود نیتروژن درکیلوگرم خاک به ترتیب وزن خشک اندام هوایی هر بوته را به مقدار ۱۶/۱ گرم یا ۵۰ درصد، ۴۷/۰ گرم یا ۲۱ درصد، ۴۵/۰ یا ۱۶ درصد و ۸۱/۰ یا ۲۶ درصد کاهش داد. بیشترین ماده خشک اندام هوایی در دمای معمول در غلظت ۱۵۰ میلیگرم کود نیتروژن درکیلوگرم خاک و در دمای افزایش یافته در غلظت ۱۰۰ میلیگرم کود نیتروژن درکیلوگرم خاک به دست آمد. به نظر می‌رسد افزایش دما بازدهی مصرف کود نیتروژن را در گندم در مرحله رشد سنبله کاهش می‌دهد.
محیل پورابراهیمی فومنی، علیرضا سیروس مهر، حمیدرضا عشقی زاده، محمدرضا اصغری پور، عیسی خمری،
جلد ۸، شماره ۳۰ - ( جلد ۸ شماره ۳۰- خرداد و تیر ۱۳۹۸ )
چکیده
این پژوهش بهمنظور بررسی سطوح مختلف کود شیمیایی نیتروژن (۰، ۸۰، ۱۶۰ و ۲۴۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره ۴۶%=N) بر برخی صفات فیزیولوژیک رشد و رنگیزههای فتوسنتزی در سه هیبرید ذرت سینگل کراس با دوره رسیدگی مختلف (زودرس ۲۶۰، میان‌رس ۵۰۰ و دیررس ۷۰۴)، در زابل و اصفهان به ترتیب در سالهای ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ اجرا شد. آزمایش بهصورت کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که شاخصهای فیزیولوژیک مانند شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه و سرعت رشد نسبی تحت تأثیر کود نیتروژن قرار گرفتند. افزایش کود نیتروژن از ۸۰ تا ۲۴۰ کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار شاخص سطح برگ، سرعت رشد گیاه و سرعت رشد نسبی را از ۳۵ روز پس از کاشت (حدود ۳۰۰ درجه روز رشد) افزایش داد که این افزایش پس از رشد زایشی معنیدار بود. با افزایش مقدار کود نیتروژن، مقدار رنگیزههای فتوسنتزی افزایش یافت. بیشینه عملکرد دانه ذرت در منطقه اصفهان و زابل به ترتیب در هیبریدهای ۷۰۴ و ۵۰۰ در سطح کودی ۱۶۰ کیلوگرم در هکتار و کمترین میزان عملکرد دانه در هر دو منطقه در تیمار شاهد به دست آمد. حد آستانه مصرف کود نیتروژن جهت ۵۰ درصد افت عملکرد در منطقه زابل و اصفهان برای هیبرید ۷۰۴ به ترتیب ۲۰۰ و ۱۷۸ و برای هیبرید ۵۰۰ به ترتیب ۱۹۲ و ۱۶۴ و برای هیبرید ۲۶۰ به ترتیب ۱۸۶ و ۱۵۰ کیلوگرم در هکتار بود. درمجموع، هیبرید سینگل کراس ۷۰۴ در مقایسه با دو هیبرید دیگر و همچنین منطقه اصفهان نسبت به زابل از لحاظ صفات اندازهگیری شده برتری نشان دادند.
افسانه نعمت پور، حمید رضا عشقی زاده،
جلد ۸، شماره ۳۳ - ( جلد ۸، شماره ۳۳ ، ۱۳۹۸ ۱۳۹۸ )
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تنش خشکی، تغذیه شیمیایی نیتروژن و تاریخ کاشت بر ویژگیهای آگروفیزیولوژی ارقام ارزن آزمایشی بهصورت اسپلیت - اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتیاصفهان در سال ۱۳۹۴ اجرا شد. کاشت دو رقم ارزن (باستان و پیشاهنگ)، در دو تاریخ کاشت (۱ و ۱۵ تیرماه)، تحت دو رژیم آبیاری (تخلیه ۵۰ و ۸۵ درصد از رطوبت قابل استفاده در خاک) و دو سطح کود نیتروژن (مقدار موجود، ۵/۱۱۲ کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره) صورت گرفت. نتایج نشان داد که تنش خشکی با کاهش محتوای کلروفیل، شاخص سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، شاخص پایداری غشاء، شاخص سبزینگی، کارایی کوانتومی فتوسیستم ۲، ارتفاع، طول خوشه و وزن صد دانه منجر به کاهش معنیدار عملکرد دانه و بیولوژیک شد. کاربرد کود نیتروژن منجر به افزایش معنیدار عملکرد دانه و بیولوژیک در آبیاری نرمال شد ولی تأثیر معنیداری بر عملکرد در تنش خشکی نداشت. در آبیاری نرمال عملکرد دانه و بیولوژیک در تاریخ کاشت ۱ تیر بیشتر از ۱۵ تیر بود در حالیکه در شرایط تنش خشکی تأخیر در کاشت منجر به بهبود عملکرد نسبت به تاریخ کاشت ۱ تیر شد. رقم باستان نشت الکترولیت کمتر و پایداری غشاء بیشتری در تنش خشکی داشت. نتایج این آزمایش نشان داد تأخیر در تاریخ کاشت با تعدیل شرایط دمایی میتواند راهکار مناسبی برای جبران کاهش عملکرد در شرایط تنش خشکی باشد. همچنین در شرایط تنش کاربرد نیتروژن باید در سطوح بیشتری اعمال شود تا مقدار بهینه آن مشخص شود.
سعید عشقی، محسن شیردل، علی قرقانی، مهدی زارعی،
جلد ۹، شماره ۳۸ - ( جلد ۹ شماره ۳۸- مهر و آبان ۱۳۹۹ )
چکیده
تنش گرمایی یکی از مهمترین پدیده‌های آب و هوایی میباشد که باعث آسیب مخرب به بسیاری از محصولات کشاورزی از جمله توت‌فرنگی شده است. بدین منظور پژوهشی با ۵ تیمار دمایی (شاهد(با ۲ ± ۲۳ درروز و ۲ ± ۱۶ درجه سلسیوس درشب)، ۳۰، ۳۵، ۴۰ و ۴۵ درجه سلسیوس) و دو سطح قارچ مایکوریز (با قارچ Funeliformis mosseae و بدون قارچ) و ۲ رقم توت‌فرنگی (پاروس و کوئینالیزا) بهصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با ۴ تکرار در سال ۱۳۹۵ درگلخانه‌های دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز و مرکز تحقیقات کشاورزی زرقان انجام شد. یافتههای حاصل از پژوهش نشان داد که با افزایش دما تعداد گل در گل‌آذین، گل‌آذین در بوته، درصد تشکیل میوه، وزن، طول، قطر، تعدادفندقه میوه و همچنین عملکرد بوته در هر دو رقم کاهش یافت. حضور قارچ میکوریز در گیاهان پس از تیمار تنش دمایی باعث افزایش درصد کلنیزاسیون، وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی، سطح برگ، میزان فسفر، تعداد گل و گل‌آذین در بوته، درصد تشکیل میوه، اندازه میوه، عملکرد، مواد جامد محلول و ویتامین C نسبت به گیاهان بدون حضور قارچ میکوریز شد. گیاهان در حضور قارچ میکوریز نسبت به گیاهان بدون حضور قارچ میکوریز تحمل بهتری به دمای بالا نشان دادند. کاهش برخی ویژگیهای بررسی شده در رقم پاروس نسبت به رقم کوئینالیزا در دمای بالا کمتر بود که تحمل بیشتر رقم پاروس به دمای بالا را نشان داد. این پژوهش نشان داد که استفاده از قارچ‌های میکوریز باعث افزایش عملکرد کمی و کیفی توت‌فرنگی و بهبود تحمل به تنش گرمایی شد.
مرضیه اسدی، حمید رضا عشقی زاده،
جلد ۹، شماره ۳۸ - ( جلد ۹ شماره ۳۸- مهر و آبان ۱۳۹۹ )
چکیده
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و کاربرد نیتروژن بر رشد و برخی ویژگیهای فیزیولوژیک ژنوتیپهای سورگوم، آزمایشی به صورت کرتهای دو بار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو رژیم آبیاری (تخلیه ۵۰ و ۸۵ درصد از رطوبت قابل استفاده در خاک)، دو سطح کود نیتروژن (مقدار موجود، ۵/۱۱۲ کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره) و ۱۵ ژنوتیپ سورگوم (پگاه، سپیده، GS۴، GS۵، GS۲۴، GS۲۵، GS۲۶، GS۲۸، KGS۲۹، KGS۳۳، MGS۱، MGS۵، SF۰۰۱، SF۰۰۲، SF۰۰۳) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی با کاهش سطح برگ بوته، ارتفاع بوته، کارایی کوانتومی فتوسیستم п و محتوای کلروفیل منجر به کاهش معنیدار عملکرد بیولوژیک شد. در مقابل فعالیت آنزیمهای آنتیکسیدانی شامل کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پراکسیداز تحت شرایط تنش خشکی به طور معنیداری افزایش یافت. کاربرد کود نیتروژن در شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی منجر به افزایش کلیهی صفات مذکور به جز نسبت کلروفیل a/b و فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز شد ولی میزان این افزایش در شرایط تنش خشکی کمتر بود. بنابراین کاربرد کود نیتروژن در شرایط تنش خشکی میتواند موجب تعدیل اثر تنش و افزایش عملکرد شود. در بین ژنوتیپهای مورد مطالعه، ژنوتیپهای SF۰۰۱، SF۰۰۲ و MGS۵ از نظر صفات مورد بررسی بیشترین واکنش به کود نیتروژن و در عین حال کمترین حساسیت به تنش خشکی را داشتند. بنابراین میتوانند در مناطقی که با کمبود آب مواجه هستند مورد استفاده قرار گیرند.
سیاوش برده جی، حمید رضا عشقی زاده، مرتضی زاهدی،
جلد ۹، شماره ۳۹ - ( جلد ۹ شماره ۳۹- آذر و دی ۱۳۹۹ )
چکیده
این آزمایش با هدف بررسی اثر تنش خشکی و کود نیتروژن بر عملکرد و صفات فیزیولوژیک شش رقم جو در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال زراعی ۹۷ –۱۳۹۶ به صورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل دو رژیم آبیاری (تخلیه ۵۵ و ۸۵ درصد از رطوبت قابل استفاده خاک به ترتیب برای شرایط بدون تنش و تنش خشکی)، دو سطح کود نیتروژن (مقدار موجود در خاک (۸۴ کیلوگرم در هکتار) و ۵/۶۲ کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره با ۴۵ درصد نیتروژن) و ارقام جو (پنج رقم جو خارجی شامل:
Amistar،
Campagen،
Funky،
Mastesca و
Shangrila و یک رقم جو ایرانی یوسف) بود. نتایج نشان داد تنش خشکی با کاهش محتوای کلروفیل
a و
b، محتوای کاروتنوییدها و حداکثر عملکرد کوانتومی فتوسیستم دو و همچنین افزایش محتوای پرولین و مالون دیآلدهید سبب کاهش عملکرد دانه و بیوماس شد. در اثر تنش خشکی عملکرد دانه به میزان ۵۸ و ۴۰ درصد به ترتیب در شرایط کاربرد و عدم کاربرد کود نیتروژن کاهش یافت. کاربرد نیتروژن در شرایط آبیاری بدون تنش منجر به افزایش عملکرد دانه، عملکرد بیوماس، ارتفاع، کلروفیل
a و کاهش مالون دیآلدهید شد ولی در شرایط تنش خشکی منجر به افزایش مالون دیآلدهید، کلروفیل
a و کاهش عملکرد دانه، عملکرد بیوماس و ارتفاع گیاه در تمامی ارقام جو شد. در بین ارقام مورد مطالعه رقم یوسف بیشترین عملکرد دانه و رقم
Funky بیشترین میزان بیوماس را تولید کردند. بیشترین عملکرد دانه و بیوماس در کلیه ارقام در آبیاری بدون تنش و با کاربرد نیتروژن به دست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که کاربرد نیتروژن در شرایط تنش خشکی راهکار مناسبی جهت کاهش خسارت تنش و افت عملکرد ناشی از آن در ارقام جو مورد مطالعه نمیباشد.
گلناز عرب، پوراندخت گلکار، محمد رضا وهابی، حمیدرضا عشقی زاده،
جلد ۱۲، شماره ۵۳ - ( جلد ۱۲، شماره ۵۳، فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۲ )
چکیده
تنشهای خشکی و شوری از مهمترین تنشهای موجود در زمینهای کشاورزی جهان و بهویژه ایران است، که به سرعت در حال گسترش میباشد. در این مطالعه، اثرات مستقل و توأم تنشهای شوری و خشکی، بر صفات زراعی و بیوشیمیایی گیاه دارویی خلالدندان مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. سطوح مختلف آبیاری (بر اساس ۵۰، ۷۰ و ۸۵ درصد میزان تخلیه ظرفیت زراعی خاک به ترتیب به عنوان شاهد، تنش متوسط و تنش شدید) و سطوح مختلف شوری (شاهد، ۸۰ و ۱۰۰ میلیمولار نمک کلرید سدیم به منظور اجرای تنشها انتخاب شد. نتایج مطالعه نشان داد که سطوح مختلف تنشهای مستقل و توأم شوری و خشکی، در هر دو حالت، باعث کاهش معنیدار در عملکرد دانه، وزن هزار دانه و ارتفاع و افزایش معنیدار در محتوای مالون دیآلدهید نسبت به تیمار شاهد شد. در تنشهای توأم خشکی و شوری افزایش معنیدار در محتوای کل فنول، محتوای کل فلاونول، محتوای کل فلاونوئید، فعالیت آنتیاکسیدانی، محتوای پرولین و کاروتنوئید نسبت به تیمار شاهد، به عنوان مکانیسمهایی دفاعی در جهت مقابله با اثرات منفی تنشهای ترکیبی مشاهده شد. در تیمارهای ترکیبی مختلف، تغییرات محتوای کلروفیل روند یکسانی را نسبت به تیمار شاهد نشان نداند. کمترین میزان عملکرد دانه و ارتفاع بوته و بیشترین فعالیت آنتیاکسیدانی در تنش ترکیبی شدید خشکی و شدید شوری مشاهده شد. حداکثر محتوای فلاونول و کاروتنوئید و کمترین میزان مالون دیآلدهید در تنش ترکیبی متوسط خشکی و عدم تنش شوری (D۲S۱) مشاهده شد. حداکثر میزان محتوای کل فنول (۶۴/۲۲۸ میلیگرم گالیک اسید بر گرم برگ تر) و فلاونوئید (۶۲/۱۲۰ میلیگرم کوئرستین بر گرم برگ تر) در تنش ترکیبی متوسط شوری و شدید خشکی (D۳S۲) و حداکثر محتوای آنتوسیانین (۱۲/۰ میکرومول بر گرم وزن تر) در تنش ترکیبی شدید شوری و خشکی (D۳S۳) حاصل شد، که نشان¬دهنده اثرات تحریککنندگی این سطوح از تنشهای ترکیبی در تولید حداکثری ترکیبات فنولیکی، فلاونوئیدی و آنتوسیانینی در گیاه خلالدندان بود. با توجه افزایش معنیدار ترکیبات فنولیکی در سطوح متوسط و شدید از تنشهای خشکی و شوری، کشت آن در زمینهای متأثر از تنشهای خشکی و شوری میتواند مورد توجه قرار گیرد.
