لادن بیات ، مهری عسکری،
جلد ۲، شماره ۳ - ( جلد ۲، شماره۳ سال ۱۳۹۲ ۱۳۹۲ )
چکیده
گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه اراک، کد پستی ۸۳۴۹-۸-۳۸۱۵۶
(تاریخ دریافت: ۱۱/۰۹/۱۳۹۱ ؛ تاریخ پذیرش: ۱۴/۰۲/۱۳۹۲)
چکیده:
ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاهان باکتری‌های مفیدی هستند که سبب افزایش رشد گیاهان و القاء مقاومت نسبت به تنش‌های مختلف میشوند. یکی از این تنش‌ها آلودگی دی‌اکسید گوگرد (SO۲) است که به عنوان یک آلاینده آسیب‌رسان قوی هوا شناخته شده است. شبدر ایرانی یکی از گیاهان خانواده بقولات است که به عنوان یک گیاه علوفه‌ای مطرح میباشد و با باکتری ریزوبیوم همزیست می‌شود. در این مطالعه اثرات ریزوبیوم (سویه بومی و استاندارد) بر میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و عناصر پتاسیم و فسفر شبدر ایرانی تحت غلظت‌های مختلف گاز دی‌اکسید گوگرد (۰، ۵/۰، ۱، ۵/۱ و ۲ ppm) ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تلقیح ریزوبیوم اثرات مفیدی بر میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، پتاسیم و فسفر در مقایسه با گیاهان تلقیح نیافته دارد. غلظت‌های بالای SO۲ (۱، ۵/۱ و ۲ ppm) سبب کاهش معنی‌دار میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و عناصر پتاسیم و فسفر در مقایسه با گیاهان کنترل می‌شود ولی غلظت پایین SO۲ (۵/ ۰ppm) بر شاخص‌های فوق تأثیر مثبتی می‌گذارد. تلقیح شبدر ایرانی با دو سویه ریزوبیوم اثرات منفی غلظت‌های بالای گاز SO۲ را بر میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی و عناصر پتاسیم و فسفر کاهش داد. بیشترین مقدار تمامی این شاخص‌ها در ترکیب سویه بومی و غلظت ۵/۰ ppm گاز SO۲ اندازه‌گیری شد. بنابراین ریزوبیوم می‌تواند مقاومت و تحمل گیاه را در برابر تنش‌های غیر زیستی مثل آلودگی SO۲ هوا افزایش دهد.
لیلا بیات، مصطفی عرب، ساسان علی نیائی فرد،
جلد ۹، شماره ۳۶ - ( جلد ۹ شماره ۳۶- خرداد و تیر ۱۳۹۹ )
چکیده
گل رز از شاخصترین گلهای شاخه بریده میباشد که در تولید گلخانهای آن میزان تابش نور از اهمیت بسیاری برخوردار است. کاهش و یا افزایش شدت نور، هر دو منجر به کاهش فتوسنتز و رشد گیاه میشوند. در این تحقیق با استفاده از فلورسانس کلروفیل a و آزمون OJIP که از روش‌های دقیق محاسبه کارایی فتوسنتز در گیاه میباشند، اثرات طیف نور بر فتوسنتز و برهم کنش آنها با تنش نور شدید تجزیه و تحلیل شد. آزمایش در بهار سال ۹۶ در گلخانه تحقیقاتی پردیس ابوریحان- دانشگاه تهران با چهار اتاقک رشد مجهز به نور قرمز، آبی، قرمزآبی و سفید بر روی گل رز رقم ’سامورایی‘ بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. پس از یک ماه قرارگیری گلها در زیر نورهای مختلف با دوره نوری ۱۲ ساعت روشنایی و تاریکی با شدت نوری ۲۵۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه، گیاهان برای اعمال تیمار تنش نوری به مدت ۱۲ ساعت به اتاقک رشدی با شدت نور ۱۵۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه منتقل شدند. در بررسی پارامترهای بیوفیزیک فتوسنتزی، بالاترین شاخص جذب انرژی و نرخ انتقال الکترون نسبت به مرکز واکنش در نور قرمز مشاهده شد. همچنین بیشترین میزان رنگدانههای فتوسنتزی، آنتوسیانین و کربوهیدرات محلول و کمترین میزان پراکسیداسیون غشا و پراکسید هیدروژن نیز در نور قرمز مشاهده گردید. بنابراین بر اساس نتایج حاصل از آنالیز پارامترهای فتوسنتزی و بیوشیمیائی، نور قرمز در کاهش خسارت نوری گیاه رز موثر بوده است.
