به منظور بررسی اثر زوال بر شاخص‌های جوانه­زنی و فعالیت آنزیم­های آنتی اکسیدانت در کتان روغنی (توده محلی بزرک قرمز)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه بذر دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل 4 سطح دما (15، 25، 35 و 45 درجه سانتی­گراد) و 4 سطح رطوبت (5، 9، 13 و 17 درصد) بود. بذرها به محتوای رطوبت 5، 9، 13 و 17 درصد رسیده و سپس به مدت 6 ماه در شرایط انبارداری در دماهای 15، 25، 35 و 45 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. نتایج نشان داد که با افزایش دما و رطوبت بذر، کلیه صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی به جز هدایت الکتریکی، کاهش یافتند. کاهش جوانه­زنی با کاهش فعالیت آنزیم­های آنتی­اکسیدانت کاتالاز، سوپراکسید دیسموتاز و آسکوربات پراکسیداز همراه بود که بیانگر کاهش کارایی سیستم آنتی­اکسیدانتی در حفاظت بذرها در مقابل گونه‌های فعال اکسیژن می­باشد. با افزایش گونه­های فعال اکسیژن، پراکسیداسیون چربی­ها افزایش یافته که احتمالاً بر اثر پراکسیداسیون چربی­ها و تخریب غشاهای سلولی، نشت الکترولیت­ها از بذر افزایش یافته است که همبستگی قوی و منفی بین نشت الکترولیت­ها و فعالیت آنزیم­های آنتی‌اکسیدانت نشانگر این مسئله است. به طور کلی، بهترین شرایط نگهداری بذر کتان دمای 15 درجه سانتی‌گراد و رطوبت 5-9 درصد می‌باشد.
 
 

واژه‌های کلیدی: بنیه بذر، پیری بذر، روغن دانه، کاتالاز، هدایت الکتریکی

متن کامل [PDF 596 kb]   (1492 دریافت)