شوری یکی از مهم­ترین تنش­های محیطی است که موجب خسارت شدید به محصولات باغی و زراعی و همچنین کاهش تنوع زیستی گیاهی می­گردد. امروزه استفاده از روش پیوند موجب افزایش تحمل به شوری شده و در نهایت محصولات با کیفیت­تری تولید شده است. در این پژوهش هندوانه رقم شوگر بی­بی روی پایه­های رقم­های کدوی شینتوزا (Cucurbita maxima×Cucurbita moschata)، خورشی (Cucurbita pepo)، قلیانی توده بومی گیلان (Lagenaria siceraria var gilan)، هندوانه ابوجهل توده بومی کرمان (Citrullus colocynthis var kerman ) و رقم­های هندوانه توده محلی کرمانشاه (Citrullus lanatus var Kermanshah) و همدان (Citrullus lanatus var hamedan) به روش حفره­ای در شرایط گلخانه پیوند شدند. گیاهان پیوندی و غیرپیوندی تحت تاثیر سطوح مختلف شوری 0، 30 و 60 میلی­مولار کلرید سدیم در شرایط گلخانه و مزرعه قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان داد که محتوای عناصر سدیم و کلر در برگ گیاهان پیوندی روی پایه شینتوزا و کدوی خورشی در هر دو تیمار شوری کمتر از گیاهان غیرپیوندی بود. تغییرات نسبی (درصد افزایش) محتوای نسبی آب برگ گیاهان پیوندی روی پایه شینتوزا در مقایسه با گیاهان غیرپیوندی 16/21 درصد بود. همچنین بیشترین (430 گرم) و کمترین (285 گرم) وزن تر اندام هوائی به ترتیب به هندوانه شوگر بی­بی پیوندی روی کدوی شینتوزا و هندوانه شوگر بی­بی غیرپیوندی مربوط بود. بیشترین (76/8) و کمترین (84/5) مقدار مواد جامد محلول گوشت میوه به ترتیب به سطح شوری 60  میلی­مولار کلرید سدیم و تیمار شاهد(0 میلی­مولار کلرید سدیم) مربوط بود. اختلافی بین پایه­های پیوندی از نظر مواد جامد محلول میوه وجود نداشت لذا پایه­های مورد بررسی تاثیر منفی بر کیفیت میوه هندوانه رقم شوگر بی­بی نداشتند. گیاهان پیوندی روی پایه شینتوزا و کدوی خورشتی به ترتیب بیشترین (18781 کیلو­گرم در هکتار) و کمترین (10154 کیلوگرم در هکتار) عملکرد را نشان دادند. با توجه به نتایج این پژوهش، پایه شینتوزا می­تواند به عنوان پایه­ای مناسب و متحمل جهت پیوند هندوانه رقم شوگر بی­بی تحت شرایط تنش شوری معرفی شود. 

واژه‌های کلیدی: پایه‌های پیوندی، پیوندک، عملکرد، کدوی شینتوزا.

متن کامل [PDF 511 kb]   (1148 دریافت)