فرآیند و کارکرد گیاهی

به منظور تعیین شاخص تنش خشکی (CWSI) و دمای سایه انداز گیاهی تریتیکاله آزمایشی مزرعه ای در سال 1394 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز اجرا شد. سه رقم تریتیکاله شامل سناباد، ای تی 83-3 و ای تی 84-5 بعنوان کرت های فرعی و چهار سطح رژیم رطوبتی شامل آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مراحل گلدهی، شیری شدن دانه و خمیری نرم به عنوان کرتهای اصلی در قالب طرح کرتهای خرد شده با سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد ارقام سناباد و ای تی 83-3 با 31/6 و 89/6 درجه سانتیگراد بالاترین تفاوت دمای بین هوا و سایه انداز را داشتند در حالیکه این تفاوت در ای تی 84-5 به 66/2 درجه سانتیگراد رسید. در همه ارقام تغییرات زیادی (18/0 تا 91/0) در میزان CWSI ماهیانه مشاهده شد و این میزان با قطع آبیاری از گلدهی تا خمیری نرم کاهش یافت. در قطع آبیاری در گلدهی، ای تی 83-3 با 67/0 دارای بیشترین میزان CWSI فصلی بود در حالیکه در ای تی 84-5 این میزان به 5/0 رسید. رگرسیون چند گانه نشان داد با افزایش CWSI عملکرد دانه تریتیکاله کاهش یافت و شیب خط رگرسیون بین 237 تا 289 گرم در متر مربع عملکرد دانه بیشتر از سایر نقاط بود        (79/0 (R²=. بالاترین عملکرد دانه (476/0 گرم در متر مربع) در ای تی 84-5 در آبیاری مطلوب بدست آمد و CWSI در این رقم بین 18/0 تا 33/0 متغییر بود. با قطع آبیاری در مرحله گلدهی و افزایش CWSI  نسبت به تیمار های قطع آبیاری از شیری شدن و خمیری نرم، عملکرد دانه به صورت معنی داری به ویژه در ارقام سناباد و ای تی 83-3 کاهش یافت. در مجموع ای تی 84-5 با کمترین اختلاف دمای بین هوا و سایه انداز، آب مصرفی و میانگین  CWSI در شرایط تنش خشکی، عملکرد بهتری داشت.