اث اثرات ناشی از کاهش لایه اوزون و افزایش اشعه فرابنفش امروزه توسط بسیاری از محققان مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر پرتوهای UV-B و UV-C بر روی گیاه بادرنجبویه (Melissa Officinalis L.) و تاثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات زیانبار این پرتوها بر روی این گیاه بود. گیاهان بادرنجبویه به مدت 60 روز کشت شدند. تیمار فرابنفش بعد از مرحله 6 برگی اعمال گردید و پرتو UV-B به مدت 15 روز به صورت یک روز در میان و هر بار به مدت 20 دقیقه و پرتو UV-C به مدت 15 روز و به صورت یک روز در میان و هر بار به مدت 8 دقیقه اعمال گردید. اسید سالیسیلیک نیز بعد از مرحله 6 برگی با غلظت 1 میلی‌مول به مدت یک هفته بر روی گیاهان پاشیده شد. نتایج نشان داد که پرتوهای UV-B و UV-C باعث کاهش وزن تر و خشک، رشد طولی ریشه و اندام هوایی شد. این پرتوها هم‌چنین میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید) میزان قندها و پروتیئن‌های محلول را کاهش دادند. میزان مالون-دی‌آلدئید و فنیل‌آلانین-آمونیا‌لیاز و ترکیبات جاذب UV نیز تحت تاثیر پرتوهای UV-B و UV-C افزایش نشان داد. بررسی نتایج نشان داد تیمار با سالیسیلیک اسید باعث کاهش آسیب‌های وارده به گیاه شد که در اثر پرتوهای UV-B و UV-C به وجود آمده بودند و توانست فاکتورهایی که تحت تابش‌های فرابنفش تغییر یافته بودند را جبران کنند.

واژه‌های کلیدی: : پرتو فرابنفش، گیاه بادرنجبویه، سالیسیلیک اسید، رنگیزه های فتوسنتزی، فنیل‌آلانین‌آمونیا‌لیاز، ترکیبات جاذب UV.

متن کامل [PDF 252 kb]   (3166 دریافت)