جلد 14، شماره 68 - ( جلد 14، شماره 68، مهر و آبان 1404 )
جلد 14 شماره 68 صفحات 132-115 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asadi A A, Shobeiri S S. Evaluation of photosynthetic parameters and their relationships with grain yield in Chitti bean lines (Phaseolus vulgaris) in deficit and normal irrigation. Plant Process and Function 2025; 14 (68) : 8
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2136-fa.html
URL: http://jispp.iut.ac.ir/article-1-2136-fa.html
اسدی علی اکبر، شبیری سیده سودابه. ارزیابی پارامترهای فیزیولوژیک و روابط آن‌ها با عملکرد دانه در لاین‌های لوبیاچیتی (Phaseolus vulgaris) در شرایط آبیاری نرمال و کم آبیاری. فرآیند و کارکرد گیاهی. 1404; 14 (68) :115-132
1- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران
2- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران ،s.shobeiri@yahoo.com
2- بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایران ،
چکیده: (86 مشاهده)
افزایش آگاهی از صفات فیزیولوژیک مؤثر در شکل‌گیری عملکرد دانه در شرایط متفاوت آبیاری میتواند معیاری مناسب جهت انتخاب این صفات برای اصلاح عملکرد دانه در این شرایط باشد. به‌منظور بررسی تغییرات این پارامترها و روابط آن‌ها با عملکرد در لوبیا چیتی، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی با سه تکرار در دور آبیاری 5 و 9 روز در ایستگاه تحقیقات خیرآباد زنجان سال زراعی
1402-1403 انجام شد. بین دو شرایط آبیاری تفاوت معنی‌داری در صفات دمای برگ، تعرق، کارایی مصرف آب فتوسنتزی، کارایی مصرف آب و عملکرد مشاهده شد. ژنوتیپهای مورد مطالعه در صفات دمای برگ، CO2 زیر روزنهای، کارایی مصرف آب فتوسنتزی و عملکرد با هم اختلاف معنی‌داری نشان دادند که نشاندهنده وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپها از لحاظ این صفات است. ژنوتیپهای G1، G2، G4، G9 و G12 میزان فتوسنتز، هدایت روزنهای، کارایی مصرف آب و هدایت مزوفیلی بالاتری نسبت به بقیه ژنوتیپها نشان دادند. ژنوتیپهای G10، G15 و G8 دارای بیشترین عملکرد نسبت به بقیه ژنوتیپها بودند. بیشترین کارایی مصرف آب فتوسنتزی مربوط به ژنوتیپهای G16 وG14 و کمترین میزان مربوط به ژنوتیپ G2 و G10 بود. بیشترین میزان فتوسنتز مربوط به ژنوتیپهای G4 و G13 و کمترین میزان مربوط به ژنوتیپهای G11 و G14 بود. بین عملکرد با هیچ کدام از صفات فیزیولوژیک مورد بررسی در هر دو شرایط آبیاری همبستگی معنی‌داری مشاهده نشد. میزان فتوسنتز با هدایت مزوفیلی و کارایی مصرف آب در هر دو شرایط آبیاری رابطه مثبت معنیدار داشت. فتوسنتز با میزان تعرق و هدایت روزنهای در دور آبیاری 9 روز همبستگی مثبت معنیدار و در دور آبیاری پنج روز همبستگی مثبت و غیرمعنی‌دار داشت. این حالت نشاندهنده اهمیت هدایت روزنهای در شرایط تنش است. در هر دو شرایط آبیاری صفات میزان CO2 زیر روزنهای و دمای برگ با ضریب منفی و میزان تعرق با ضریب مثبت، توجیهکننده میزان تغییرات فتوسنتز بودند و در شرایط دور آبیاری 9 روز هدایت روزنهای با ضریب منفی نیز در توجیه تغییرات فتوسنتز دخالت دارد. بنابراین در انتخاب ژنوتیپهای مقاوم به شرایط تنش استفاده از این صفات فیزیولوژیک میتواند مؤثر باشد. با توجه به وجود تنوع در برخی شاخص‌های فتوسنتزی در ژنوتیپها، می‌توان این آزمایش را در شرایط مختلف تنش انجام داده و جهت انتخاب ژنوتیپهای کارآمد در شرایط تنش مورد بهره‌برداری قرار داد.
1402-1403 انجام شد. بین دو شرایط آبیاری تفاوت معنی‌داری در صفات دمای برگ، تعرق، کارایی مصرف آب فتوسنتزی، کارایی مصرف آب و عملکرد مشاهده شد. ژنوتیپهای مورد مطالعه در صفات دمای برگ، CO2 زیر روزنهای، کارایی مصرف آب فتوسنتزی و عملکرد با هم اختلاف معنی‌داری نشان دادند که نشاندهنده وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپها از لحاظ این صفات است. ژنوتیپهای G1، G2، G4، G9 و G12 میزان فتوسنتز، هدایت روزنهای، کارایی مصرف آب و هدایت مزوفیلی بالاتری نسبت به بقیه ژنوتیپها نشان دادند. ژنوتیپهای G10، G15 و G8 دارای بیشترین عملکرد نسبت به بقیه ژنوتیپها بودند. بیشترین کارایی مصرف آب فتوسنتزی مربوط به ژنوتیپهای G16 وG14 و کمترین میزان مربوط به ژنوتیپ G2 و G10 بود. بیشترین میزان فتوسنتز مربوط به ژنوتیپهای G4 و G13 و کمترین میزان مربوط به ژنوتیپهای G11 و G14 بود. بین عملکرد با هیچ کدام از صفات فیزیولوژیک مورد بررسی در هر دو شرایط آبیاری همبستگی معنی‌داری مشاهده نشد. میزان فتوسنتز با هدایت مزوفیلی و کارایی مصرف آب در هر دو شرایط آبیاری رابطه مثبت معنیدار داشت. فتوسنتز با میزان تعرق و هدایت روزنهای در دور آبیاری 9 روز همبستگی مثبت معنیدار و در دور آبیاری پنج روز همبستگی مثبت و غیرمعنی‌دار داشت. این حالت نشاندهنده اهمیت هدایت روزنهای در شرایط تنش است. در هر دو شرایط آبیاری صفات میزان CO2 زیر روزنهای و دمای برگ با ضریب منفی و میزان تعرق با ضریب مثبت، توجیهکننده میزان تغییرات فتوسنتز بودند و در شرایط دور آبیاری 9 روز هدایت روزنهای با ضریب منفی نیز در توجیه تغییرات فتوسنتز دخالت دارد. بنابراین در انتخاب ژنوتیپهای مقاوم به شرایط تنش استفاده از این صفات فیزیولوژیک میتواند مؤثر باشد. با توجه به وجود تنوع در برخی شاخص‌های فتوسنتزی در ژنوتیپها، می‌توان این آزمایش را در شرایط مختلف تنش انجام داده و جهت انتخاب ژنوتیپهای کارآمد در شرایط تنش مورد بهره‌برداری قرار داد.
شماره‌ی مقاله: 8
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
