جلد 12، شماره 57 - ( جلد 12، شماره 57، آذر و دی 1402 )                   جلد 12 شماره 57 صفحات 284-267 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ DOI: 10.22034/12.57.267

XML English Abstract Print

اثر تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن بر میزان فعالیت آنزیمی و تجمع اسیدهای آمینه در ریشه گیاهچه‌های ژنوتیپ‌های مختلف برنج (Oryza sativa L.)
سیده ویدا حیدرقلی زاده حسنکلا1 ، نادعلی باقری* 2، نادعلی بابائیان جلودار1 ، سید کمال کاظمی تبار1
1- گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2- گروه اصلاح نباتات، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران ، bagherinadali@yahoo.com
چکیده:   (1753 مشاهده)
تنش خشکی عامل محدود‌کننده رشد برنج در مناطق برنج کاری است یکی از رویکردهای مقابله با اثرات منفی تنش در تولید محصول استفاده از رقم‌های متحمل به خشکی است. این تحقیق به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر تغییرات فعالیت آنزیم‌های آنتی­اکسیدانی و تجمع اسیدهای‌آمینه در تعدادی از ژنوتیپ‌های برنج انجام شد. در این پژوهش تعداد شش ژنوتیپ برنج به همراه رقم‌های شاهد متحمل (بینام) و حساس (IR64) در مرحله گیاهچه‌ای به­صورت آزمایش کرت‌های خرد­شده در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار و چهار سطح خشکی ناشی از پلی­اتیلن گلیکول 6000 (صفر (یوشیدا)، 5/0-، 1- و 5/1- بار) در محیط­کشت هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس تأثیر معنی­داری خشکی روی میزان فعالیت آنزیم‌ها را در بین ژنوتیپ‌های مختلف برنج نشان داد. بگونه‌ایی که با افزایش شدت تنش، میزان فعالیت آنزیم‌های آسکوربات پراکسیداز 53/26 درصد، گایاکول پراکسیداز 73/19 درصد، کاتالاز 15/14 درصد و سوپر­اکسید ‌دیسموتاز 50/41 درصد افزایش یافت و ژنوتیپ‌های مانند دانش و LP8 که نسبت به خشکی متحمل‌تر بودند، میزان فعالیت آنزیمی بالاتری داشتند. میزان افزایش فعالیت در ژنوتیپ‌های متحمل بیشتر از ارقام حساس بود. در بررسی پروفایل اسیدآمینه‌ای ژنوتیپ‌های معرفی­شده فوق با افزایش شدت تنش خشکی، میزان فعالیت اسیدهای آمینه گلوتامیک اسید، آلانین، آرژنین، لوسین و لیزین به مقدار قابل­توجهی افزایش یافت. در­حالیکه در ژنوتیپ حساس IR64 تحت تنش تجمع معنی­داری از نظر اسیدهای آمینه مشاهده نشد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تجمع اسیدهای‌آمینه ارتباط نزدیکی با تحمل به خشکی ژنوتیپ‌های متحمل دارد.

شماره‌ی مقاله: 16
واژه‌های کلیدی: اسیدهای‌آمینه، برنج، پراکسیدازها، پلی‌اتیلن گلیکول، پرولین
متن کامل [PDF 890 kb]   (735 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تنش خشكي
دریافت: 1401/11/16 | پذیرش: 1402/3/18 | انتشار: 1402/10/16
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.