جلد 11، شماره 50 - ( جلد 11 شماره 50- مهر و آبان 1401 )                   جلد 11 شماره 50 صفحات 104-91 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.23222727.1401.11.50.6.1

XML English Abstract Print

مقایسه پاسخ‌های فیزیولوژیکی و مولکولی بادرنجبویه (Melissa officinalis L.) به تنش خشکی و شوری با پتانسیل اسمزی برابر در کشت هیدروپونیک
محمدرضا دهقانی1 ، مریم دهجی‌پور حیدرآبادی* 1
1- گروه ژنتیک و تولید گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ولی‌عصر (عج)رفسنجان، رفسنجان
چکیده:   (603 مشاهده)
این پژوهش به­منظور مقایسه برخی پاسخ­های فیزیولوژیکی و مولکولی گیاه بادرنجبویه به تنش اسمزی حاصل از خشکی و شوری با پتانسیل اسمزی برابر انجام شد.گیاهان بادرنجبویه رشد­یافته در کشت هیدروپونیک، در معرض تنش خشکی و شوری با استفاده از پلی­اتیلن گلیکول 6000 و کلرید سدیم به­مدت 14 روز قرار گرفتند. سپس نمونه­برداری از گیاهچه­ها جهت بررسی میزان رنگیزه­های فتوسنتزی، پرولین، ترکیبات فنلی، مالون دی­آلدئید، درصد نشت یونی، فعالیت آنزیم فنیل ‌آلانین آمونیالیاز و میزان اسید رزمارینیک انجام شد. همچنین بیان ژن­های فنیل‌آلانین آمونیالیاز و رزمارینیک ‌اسید سینتاز با روش Real-time PCR بررسی شد. این آزمایش به­صورت طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تنش خشکی و شوری میزان رنگیزه­های فتوسنتزی، ترکیبات فنلی، پرولین آزاد، مالون دی­آلدئید، نشت یونی، فعالیت آنزیم و بیان نسبی ژن فنیل­آلانین آمونیالیاز، بیان نسبی ژن رزمارینیک اسید سینتاز و میزان اسید رزمارینیک را در سطح احتمال یک درصد تحت­تأثیر قرار داد. کاهش معنی­دار رنگیزه­های فتوسنتزی در تنش خشکی و شوری مشاهده شد. میزان ترکیبات فنلی در گیاهان تحت تنش شوری نسبت به گیاهان تحت تنش خشکی و شاهد افزایش یافت. افزایش میزان پرولین آزاد در گیاهان تحت تنش خشکی و شوری به­ترتیب 11 و 25 درصد بود. میزان مالون دی­آلدئید و درصد نشت یونی در گیاهان تحت تنش خشکی و شوری نسبت به گیاهان شاهد افزایش نشان داد. افزایش بیان نسبی ژن و فعالیت آنزیم فنیل­آلانین آمونیالیاز در تنش شوری مشاهده شد. افزایش بیان نسبی ژن رزمارینیک اسید سینتاز در تنش خشکی و شوری، افزایش میزان اسید رزمارینیک را به میزان 42 و 60 درصد نسبت به گیاهان شاهد موجب شد. براساس نتایج به­دست آمده، گیاه بارنجبویه به تنش خشکی و شوری با پتانسیل اسمزی برابر واکنش متفاوتی نشان داد. این گیاه با افزایش بیشتر محتوای پرولین، ترکیبات فنلی، اسیدرزمارینیک، بیان ژن و فعالیت آنزیم فنیل­آلانین آمونیالیاز، به تنش اسمزی حاصل از شوری پاسخ مناسب­تری نسبت به تنش اسمزی حاصل از خشکی داده است.
 
شماره‌ی مقاله: 6
واژه‌های کلیدی: اسیدرزمارینیک، بادرنجبویه، خشکی، شوری، فنیل‌آلانین آمونیالیاز
متن کامل [PDF 1173 kb]   (352 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تنش خشكي
دریافت: 1401/8/30 | پذیرش: 1401/8/30 | انتشار: 1401/9/1
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.