جلد 11، شماره 48 - ( جلد 11 شماره 48- خرداد و تیر 1401 1401 )                   جلد 11 شماره 48 صفحات 314-299 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
2- گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان ، mumivand.h@lu.ac.ir
3- گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ملایر
چکیده:   (1036 مشاهده)
شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens L.'Heritier) گیاه برگ­‌زینتی مهمی است که به‌دلیل خواص دارویی ارزشمندی که دارد در نقاط مختلف جهان کشت می‌شود. تحقیق حاضر به‌منظور ارزیابی تأثیر شدت نور و پرتو فرابنفش برخصوصیات مورفولوژی و فیزیولوژی شمعدانی عطری در سال 1399 انجام گرفت. مطالعه به‌صورت آزمایش کرت‌های خرد­شده در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی و در سه تکرار طراحی و اجرا شد. شدت نور در دو سطح (سایه‌دهی و نور طبیعی محیط) به­عنوان کرت اصلی و تابش پرتو فرابنفش در چهار سطح (شاهد یا پرتو فرابنفش محیط طبیعی، تابش پرتو فرابنفش- آ، تابش پرتو فرابنفش- ب و تابش پرتو فرابنفش آ+ب) به‌عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که تیمار شدت نور بالا باعث کاهش طول دمبرگ، طول و عرض برگ و ارتفاع بوته شمعدانی عطری شد؛ برخلاف این تعداد شاخه جانبی و قطر ساقه را افزایش داد. تیمارهای فرابنفش- ب و کاربرد همزمان فرابنفش آ+ب نیز منجر به کاهش ارتفاع بوته، طول دمبرگ و طول و عرض برگ شدند؛ برخلاف این تعداد شاخه جانبی و قطر ساقه را افزایش دادند. در حالی‌که تیمار فرابنفش- آ همانند تیمار فرابنفش محیط، برگ‌ها و شاخه‌های بلندتر و کشیده‌تری را به­همراه داشته است. در بُعد صفات فیزیولوژی نیز نتایج نشان داد که افزایش شدت نور باعث کاهش محتوای نسبی آب برگ، دی‌اکسید کربن زیر روزنه و هدایت روزنه‌ای شمعدانی عطری شد؛ بر­خلاف این با افزایش شدت نور میزان کلروفیل- آ، کلروفیل- ب، کلروفیل کل، تعرق، نشت الکترولیتی، فعالیت آنزیم کاتالاز و میزان فتوسنتز افزایش پیدا کرد. همچنین تیمار پرتو فرابنفش- ب و کاربرد همزمان فرابنفش آ+ب باعث کاهش کلروفیل- آ، کلروفیل- ب، کلروفیل کل و میزان فتوستز شد. علاوه بر این در شرایط شدت نور بالا نیز، فرابنفش- ب و فرابنفش آ+ب منجر به کاهش هدایت روزنه‌ای برگ شدند. میزان نشت الکترولیتی، مالون ‌دی‌آلدئید، دی‌اکسید کربن زیر روزنه و فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز با تیمار فرابنفش- ب و کاربرد همزمان فرابنفش آ+ب افزایش پیدا کرد. میزان افزایش این صفات با تیمار فرابنفش- ب و فرابنفش آ+ب، در شرایط شدت نور کم شدیدتر بود.
شماره‌ی مقاله: 19
متن کامل [PDF 752 kb]   (583 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: باغبانی
دریافت: 1400/5/22 | پذیرش: 1400/9/9 | انتشار: 1401/3/2

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.