1- گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
2- گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد ، cheniany@um.ac.ir
3- گروه پژوهشی گیاهان زینتی، پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد
چکیده: (1201 مشاهده)
این پژوهش با هدف بررسی اثر هورمونهای گیاهی (IAA و BAP) و الیسیتور متیلجاسمونات بر توان کالزایی ریزنمونه برگ کلپوره (Teucrium polium L.) و محتوای برخی ترکیبات فنلی (فنلکل، o-دیفنل، اسیدهای فنلی، فلاونوئید و فلاون) و ظرفیت آنتیاکسیدانی آن انجام شد. ریزنمونه برگ از گیاه بالغ رشدیافته در شرایط هیدروپونیک تهیه و در محیطکشت MS دارای غلظتهای مجزا و تلفیقی IAA (1/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) و BAP(5/0، 1 و 5/1 میلیگرم در لیتر) کشت شدند. تیمارهای دارای بیشترین درصد کالزایی و وزن تر و خشک بهعنوان شرایط هورمونی بهینه، جهت بررسی تأثیر متیلجاسمونات (50، 100 و 200 میکرومولار) بر متابولیتهای فنلی انتخاب شدند. هشت هفته پس از رشد کالوسها، محتوای ترکیبات فنلی مختلف و ظرفیت آنتیاکسیدانی عصارهها (براساس دو آزمون DPPH و FRAP) سنجش شدند. اگرچه درصد کالزایی بالاتری در همه تیمارهای هورمونی نسبت به شاهد دیده شد، اما کالزایی صددرصد در شرایط هورمونی "IAA0.1+BAP1" و "IAA1+BAP1.5" میلیگرم در لیتر مشاهده شد. بیشترین وزن تر و خشک کالوسها نیز در تیمارهای تلفیقی "IAA0.1+BAP0.5 "، "IAA0.1+BAP1"، "IAA1+BAP0.5" و "IAA1+BAP1.5" میلیگرم در لیتر ثبت شد. نتایج حاصل از بخش دوم آزمایشات نشان داد که محتوای ترکیبات فنلی و همه زیرمجموعههای آن بجز o-دیفنل، دارای بیشینه میزان در زمان تیمار با غلظت 50 میکرومولار متیلجاسمونات ،در تمامی تیمارهای هورمونی، بودند. همچنین همبستگی قوی بین خاصیت آنتیاکسیدانی DPPH (r2= -0.735) و FRAP (r2= 0.876) با محتوای ترکیبات فنلی مشاهده شد. از اینرو متیلجاسمونات بهعنوان یک محرک توانمند میتواند موجب بالابردن سنتز ترکیبات فنلی و بهطبعآن افزایش توان آنتیاکسیدانی در کالوس کلپوره گردد و این شیوه را بهعنوان یک فن مؤثر در جهت تأمین ترکیبات دارویی- فنلی در شرایط کشت کالوس معرفی نماید.
شمارهی مقاله: 17
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنظیم کننده های رشد گیاهی دریافت: 1400/2/9 | پذیرش: 1400/4/15 | انتشار: 1400/9/29