1- گروه زیستشناسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر
2- گروه زیستشناسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر ، Gitibarzin@iiau.ac.ir
3- دانشکده علوم زیستی، دانشگاه خوارزمی، تهران
چکیده: (1846 مشاهده)
با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی خشک و کمبود اراضی مطلوب برای کشاورزی در دنیا، استفاده از گونههای گیاهی مقاوم به خشکی یا کاربرد ترکیباتی که باعث کاهش اثرات تنش خشکی و القای مقاومت در مقابل تنش در گیاهان میشوند، اهمیت زیادی دارد. در مطالعه حاضر، تأثیر محلولپاشی برگی اسید سالیسیلیک (صفر، 5/0 و 1 میلیمولار) بر پاسخهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه خرفه، تحت تنش خشکی (90، 60 و 30 درصد ظرفیت زراعی) بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنش خشکی 60 و 30 درصد ظرفیت زراعی باعث کاهش ارتفاع (بهترتیب 5/18 و 45 درصد) و وزن خشک کل گیاه (1/43 و 6/58 درصد) نسبت به شاهد (90 درصد ظرفیت زراعی) شدند. تنش خشکی بهویژه خشکی 30 درصد ظرفیت زراعی باعث کاهش رنگیزههای فتوسنتزی، کاهش محتوای آب نسبی برگ، پایداری غشا و القای تنش اکسیداتیو (افزایش سطح متیل گلیاکسال و مالون دیآلدئید) شد. با اینحال، کاربرد برگی اسید سالیسیلیک با تنظیم متابولیسم کلروفیل (فعالیت آنزیمهای کلروفیلاز و دلتا-آمینولوولینیک اسید دهیدراتاز) و بهبود متابولیسم پرولین (فعالیت آنزیمهای پرولین دهیدروژناز و دلتا-1-پرولین-5-کربوکسیلات سنتتاز 1)، باعث افزایش محتوای کلروفیل و تجمع پرولین و درنتیجه، بهبود کارایی دستگاه فتوسنتز و محتوای آب نسبی برگ تحت تنش خشکی شد. اسید سالیسیلیک همچنین از طریق افزایش فعالیت آنزیمهای سیستم گلیاکسالاز و بهبود حالت اکسایس-کاهش چرخه آسکوربیک اسید-گلوتاتیون، باعث بهبود تحمل گیاه به تنش خشکی شد. بنابراین، اسید سالیسیلیک تحت شرایط تنش خشکی میتواند در کاهش و تعدیل اثرات منفی تنش نقش مؤثری داشته باشد.
شمارهی مقاله: 18
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش خشكي دریافت: 1399/10/13 | پذیرش: 1400/6/16 | انتشار: 1401/2/26