کاربرد الیسیتورهای غیرزیستی در مسیرهای بیوسنتزی که منجر به تشکیل و تنظیم متابولیت­های ثانویه می­شود بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر الیسیتور دمای پایین بر میزان هایپریسین، فلاونوئید، فنل، ظرفیت آنتی­اکسیدانی و وزن خشک گل راعی ( Hypericum perforatum L) انجام شد. بذر‌ها از رقم توپاز، شرکتPharmasaat  کشور آلمان با خلوص %99 و قوه نامیه %85  که در پروژه مقدماتی جهت توانایی تولید متابولیت‌های ثانویه مورد ارزیابی قرار گرفته بودند، تهیه گردید. بذور در محیط کشت MS در ظروف استریل کشت داده شدند و در اتاق رشد با دمای 1±25درجه سانتی­گراد و تناوب نوری 8 ساعت تاریکی و 16 ساعت روشنایی با نور فلورسنت نگهداری شدند، این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار اجرا و تأثیر دماهای 4، 8، 16 و 25 درجه سانتی­گراد در مدت زمان­های 24 ساعت، 72 ساعت و یک هفته مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین میزان هایپریسین در دمای 4 درجه به مدت یک هفته و 72 ساعت به ترتیب با میزان 59/0 و 55/0 میکروگرم بر گرم ماده خشک و بیشترین ظرفیت آنتی­اکسیدانی در دمای 4 درجه به مدت یک هفته با میزان 87/0 درصد مشاهده شد. با افزایش دما به 16 درجه (به مدت 24 ساعت) کمترین میزان هایپریسین و ظرفیت آنتی­اکسیدانی مشاهده گردید. اعمال دمای 4 درجه به مدت یک هفته سبب افزایش میزان فلاونوئید گردید. بیشترین میزان فنل نیز در نمونه­های تحت تیمار 4 درجه به مدت یک هفته و 72 ساعت به ترتیب با میزان 65/5 و 03/5 میلی­گرم بر گرم ماده خشک حاصل شد. اعمال دمای 4 درجه به مدت یک هفته بیشترین تأثیر را بر وزن خشک گیاه نشان داد. با توجه به افزایش متابولیت­ ثانویه هایپرسین، فنل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی­اکسیدانی گیاه گل راعی پس از اعمال دمای 4 درجه سانتی­گراد (به مدت یک هفته و72 ساعت)، کاربرد این الیسیتور جهت افزایش متابولیت­های ثانویه گیاه گل راعی توصیه می­گردد.

واژه‌های کلیدی: الیسیتور غیرزیستی، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، فلاونوئید، وزن خشک، هایپریسین

متن کامل [PDF 715 kb]   (462 دریافت)