در این تحقیق اثرگذاری کودهای آلی (اسبی، گوسفندی، گاوی، مرغی و ورمی‌کمپوست) و کود کامل شیمیاییNPK (20-20-20) بر میزان تولید اسانس و ترکیبات مؤثره اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال‌های زراعی 1398 و 1399 بررسی شد. بیشترین میزان اسانس (2/1-1/1 درصد) متعلق به تیمار کود کامل شیمیایی  NPKبود، لیکن مشاهده گردید که کودهای مرغی و ورمی‌کمپوست از لحاظ تولید اسانس در گروه مشابه با این کود قرار گرفتند. در اغلب موارد مشاهده شد که بیشترین مقادیر ترکیبات غالب اسانس از جمله میرسن، فلاندرن، لینالول، لیمونن، سیس-بتااوسیمن، سیترونلال، ایزومنتون، نرول، سیترونلول، نرال، ژرانیول، ژرانیال، ژرانیل استات، ای-کاریوفیلن و کاریوفیلن اکساید در گیاهان تحت تیمار با کود مرغی و ورمی‌کمپوست بوجود آمد. سه ترکیب سیترونلال، سیترونلول و ژرانیل استات از دسته مونوترپن‌های غیرحلقوی در تیمارهای مختلف بیش از 60 درصد اسانس را به خود اختصاص دادند. در هر دو سال انجام این تحقیق مشخص گردید که بالاترین ضرایب همبستگی بوجود آمده بین اسانس با مواد مؤثره لینالول، لیمونن، سیترونلول، ژرانیال و ژرانیل استات وجود داشت. به نظر می‌رسد کودهای آلی به دلیل افزایش جذب و تحلیل مواد غذایی، مقدار و ترکیبات اسانس را افزایش دادند.

واژه‌های کلیدی: اسانس، بادرنجبویه، کود شیمیایی، کود آلی

متن کامل [PDF 435 kb]   (827 دریافت)