1- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود
2- گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود ، m.baradaran.f@gmail.com
چکیده: (1101 مشاهده)
پیری بذر پدیدهای است که هر ساله تلفات اقتصادی فراوانی را بهبار میآورد که استفاده از روشهای نوین و کارآمد برای مقابله با آن ضروری است. ویتامینهای گروه ب نقش دفاعی و آنتیاکسیدانی دارند و در رشدونمو مؤثر هستند، لذا احتمال دارد که بتوانند آثار پیری بذر را التیام بخشند. به همین منظور آزمایشی مزرعهای جهت بررسی تأثیر پیشتیمار بذر با ویتامینهای گروه ب بر رشد و عملکرد کلزا در شرایط فرسودگی بذر در دانشگاه صنعتی شاهرود در اسفند ماه 1396 اجرا شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کاملاً تصادفی با سه تکرار بود. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح فرسودگی بذر صفر، 50 و 100 ساعت و 7 سطح پیشتیمار بذر با ویتامینهای گروه ب (بدون پیشتیمار، آب مقطر، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، اسید پانتوتنیک و پیریدوکسین) با غلظت 100 میلیگرم بر لیتر بود. فرسودگی بذر در دمای 40 درجه سلسیوس و پیشتیمار بذور بهمدت 8 ساعت انجام شد. نتایج نشان داد که با اعمال تیمار فرسودگی کلیه صفات مورد اندازهگیری کاهش و تنها میزان آنتوسیانین افزایش یافت. در شرایط فرسودگی شدید، پیشتیمار بذر با آبمقطر و پیریدوکسین بهترتیب سبب افزایش صفت عملکرد پروتئین و روغن شدند. پیشتیمار اسید پانتوتنیک نیز در این شرایط سبب افزایش مقدار آنتوسیانین، کلروفیل کل و عملکرد دانه شد، بهطوریکه عملکرد دانه در این تیمار نسبت به گیاهان رشدیافته از بذور بدون پیشتیمار افزایش 143 درصدی داشت. بهطورکلی در بین تیمارهای مورد بررسی پیشتیمار بذور با ویتامینهای اسید پانتوتنیک و تیامین سبب بهبود و افزایش مقدار بسیاری از صفات از قبیل عملکرد و میزان روغن و پروتئین دانه گردید. برتری این تیمارها در بذور نرمال کاملاً مشهود بود ولی در بذور فرسوده اختلاف معنیداری با آبمقطر نداشتند. لذا نتایج نشان داد که در بذور فرسوده میتوان با هزینه کمتر و استفاده از آبمقطر نتیجه مشابهی بدست آورد.
شمارهی مقاله: 7
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر موارد دریافت: 1399/4/13 | پذیرش: 1400/2/18 | انتشار: 1401/2/26