جلد 9، شماره 35 - ( جلد 9 شماره 35- فروردین و اردیبهشت 1399 )
جلد 9 شماره 35 صفحات 394-377 |
برگشت به فهرست نسخه ها
فاطمه آسیایی1 
، منیره چنیانی* 2، مهرداد لاهوتی1
، منیره چنیانی* 2، مهرداد لاهوتی1
1- دانشگاه فردوسی مشهد
2- دانشگاه فردوسی مشهد ،cheniany@um.ac.ir
2- دانشگاه فردوسی مشهد ،
چکیده: (2732 مشاهده)
به منظور بررسی و مقایسه اثرات دگرآسیب عصاره آبی گیاه اکالیپتوس با پودر برگی آن بر گیاه زراعی ذرت و علفهرز ارزنوحشی، آزمایشاتی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. این آزمایشات بر گیاه زراعی ذرت و علفهرز رایج آن، ارزنوحشی و در مرحله گیاهچه ای، با تیمارهای عصاره آبی برگ گیاه اکالیپتوس (5، 10، 15 و 20 گرم در لیتر9 و پودر برگی (3 و 5 درصد وزنی-وزنی نسبت به خاک باغچه) و شاهد (آبیاری با آب معمولی) صورت گرفت. بر اساس نتایج، تیمار با عصاره آبی (در اغلب موارد) و پودر برگ اکالیپتوس موجب کاهش ارتفاع بخش هوایی، مجموع طول ریشه‌ها ، وزن تر بخشهوایی و ریشه‌ها و وزن خشک بخشهوایی و ریشه‌های گیاه ذرت و ارزن وحشی شدند به طوری که بیشترین درصد کاهش صفات مذکور نسبت به شاهد، در تیمار 20 گرم در لیتر عصاره آبی بر ارزن وحشی مشاهده شد. هرچند محتوای کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئید و ضریب ثبات کلروفیل گیاهچههای ذرت تیمارشده با عصاره آبی روند افزایشی نسبت به شاهد از خود نشان داد ولیکن محتوای کلروفیل کل و ضریب ثبات کلروفیل ذرت تیمار شده با پودر برگ گیاه اکالیپتوس کاهشی بود. در حالیکه کلیه صفات رنگدانههای فتوسنتزی علفهرز ارزنوحشی متاثر از تیمارهای مذکور، به صورت کاهشی نسبت به شاهد بود. افزایش ضریب پایداری غشاء ذرت و کاهش این صفت در ارزنوحشی، در برابر هردو نوع تیمار عصاره و پودر برگ اکالیپتوس، از دیگر نتایج این پژوهش بود. هرچند تجمع مالون دیآلدئید در گیاهچههای ارزنوحشی تیمارشده، دارای بیشینه افزایش بود ولیکن گیاهچههای ذرت توانستند کاهش معنیدار میزان پراکسید شدن لیپیدهای غشاء در برابر تنش دگرآسیبی ناشی از عصاره و پودر برگ داشته باشد. تأثیر عصاره آبی و پودر برگ گیاه اکالیپتوس بر افزایش بیشتر محتوای فنل کل ذرت نسبت به ارزنوحشی، از دیگر نتایج این پژوهش بود. هرچند محتوای پروتئین کل گیاه ذرت و علفهرز ارزنوحشی متاثر از تیمارها کاهش یافت ولیکن تیمار عصارهها توانست مرز بهتری بین حساسیت گیاهان در برابر تنش دگرآسیبی ایجاد نماید. ارزیابی فعالیت آنزیم نیتراتردوکتاز نشان داد که در هر 4 نوع تیمار غلظتی عصارهی آبی برگ و دو تیمار پودر برگی گیاه اکالیپتوس، موجب کاهش قابلتوجه میزان فعالیت در ارزنوحشی شد. بر اساس نتایج این پژوهش، عصاره آبی و یا پودر برگ دارای اثرات بازدارندگی متفاوت بر عملکردهای بیوشیمیای، فیزیولوژیکی و نموی گیاه زراعی و علف هرز هستند و با درنظرگرفتن پتانسیل دگرآسیب عصاره آبی برگ و پودر برگی گیاه اکالیپتوس بر گیاه زراعی ذرت و علفهرز ارزنوحشی، پیشنهاد میگردد که عصاره گیاه میتواند به عنوان یک کاندید ایده آل (در مقایسه با پودر برگ)، برای یک علف‌کش طبیعی در جهت کنترل علفهرز ارزنوحشی در مزارع ذرت باشد.
واژه‌های کلیدی: ارزن وحشی، اکالیپتوس، پتانسیل دگر آسیبی، پودر برگ، ذرت، عصاره آبی برگ، علف‌کش طبیعی.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سایر موارد
دریافت: 1397/10/11 | پذیرش: 1398/5/11 | انتشار: 1399/2/20
دریافت: 1397/10/11 | پذیرش: 1398/5/11 | انتشار: 1399/2/20
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |