1- دانشگاه صنعتی اصفهان
2- دانشگاه صنعتی اصفهان ، mzahedi@cc.iut.ac.ir
چکیده: (1743 مشاهده)
در دهههای اخیر وقوع همزمان تنش شوری و فلزات سنگین در مناطق خشک و نیمهخشک روند افزایشی داشته و به تهدید فزایندهای برای تولیدات کشاورزی و امنیتغذایی انسان تبدیل شده است. کادمیم به عنوان یک فلز سنگین به آسانی جذب گیاه شده و باعث ایجاد اختلال در فعالیتهای فیزیولوژیکی گیاه میشود. بر این اساس، این آزمایش گلدانی با هدف بررسی اثر همزیستی با میکروارگانیسمهای سودمند بر پاسخ ارقام گندم نان (روشن و بهار) و گندم دورم (یاواروس و بهرنگ) به شوری در یک خاک آلوده به کادمیم، بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح شوری (شاهد، 75 و 150 میلیمولار کلرید سدیم در آب آبیاری) و 4 سطح تلقیح (عدم تلقیح، تلقیح با دو گونه قارچ میکوریزا شامل mosseae Funneliformis و Rhizophagus intraradices و تلقیح با باکتریAzotobacter Sp. بودند. تنش شوری موجب افزایش غلظت کادمیم اندام هوایی، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی، محتوای پرولین، پراکسید هیدروژن و پراکسیداسیون لیپیدی و کاهش وزن خشک اندام هوائی گردید. در ارقام متحمل (روشن و بهرنگ) نسبت به ارقام حساس (بهار و یاواروس) به شوری میزان افزایش غلظت کادمیم اندام هوایی در شرایط شور کمتر ولی میزان افزایش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و محتوای پرولین بیشتر بود. در گیاهان گندم تلقیح شده با قارچ میکوریزا گونه mosseae F. ، گونه Rh. intraradices و باکتریAzotobacter Sp. در مقایسه با گیاهان تلقیح نشده وزن خشک اندام هوائی (20، 12 و 7 درصد) و فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی کاتالاز (22، 18 و 12 درصد)، پراکسیداز (39، 32 و 20)، آسکوربات پراکسیداز (64، 56 و 47 درصد) بالاتر و غلظت کادمیم اندام هوایی (24، 11 و 5 درصد) و پراکسیداسیون لیپیدی (14، 10 و 5 درصد) کمتر بود. در این تحقیق شور شدن خاک موجب افزایش غلظت کادمیم در گیاهان گندم گردید ولی تلقیح گیاهان با قارچهای میکوریزا و ازتوباکتر موجب فعال شدن سیستم دفاع آنتیاکسیدانی آنزیمی و کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و جذب کادمیم از خاک گردید.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش فلزات سنگین دریافت: 1397/7/9 | پذیرش: 1397/11/2 | انتشار: 1399/10/29