1- گروه کشاورزی اکولوژیک، پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی
2- گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل ، m_asgharipour@yahoo.com
3- گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل
چکیده: (2565 مشاهده)
هدف از این مطالعه، بررسی اثر گونههای قارچ میکوریزا و فسفر روی شنبلیله در خاکهای آلوده به آرسنیک بود. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در گلخانه دانشگاه زابل اجرا گردید. فاکتور اول چهار گونه میکوریزا (Glomus mosseae،
G. intradices و G. versiform و عدمکاربرد)، فاکتور دوم سه سطح آرسنیک (صفر، 15 و 30 میلیگرم در کیلوگرم خاک) و فاکتور سوم دو سطح فسفر (صفر و 200 میلیگرم در کیلوگرم خاک) بودند. در این مطالعه سمیت آرسنیک بر رشد رویشی، تجمع آرسنیک در شاخساره، آرسنیک ریشه، فسفر برگ، نیتروژن برگ، پرولین، کربوهیدرات، شاخص کلروفیل و همچنین درصد کلونیزاسیون ریشه بررسی شد. افزودن آرسنیک بهطور معنیداری صفات رویشی، شاخص کلروفیل، غلظت فسفر، نیتروژن برگ و درصد کلونیزاسیون ریشه را کاهش داد. بالاترین سطح آلودگی بهترتیب سبب افزایش 95، 99، 33 و 32 درصدی آرسینک شاخساره، آرسنیک ریشه، پرولین و کربوهیدرات نسبت به شاهد گردید. کاربرد میکوریزا و فسفر نیز بهجز درصد کلونیزاسیون بر سایر صفات تأثیر معنیداری داشتند. اثر متقابل آرسنیک و میکوریزا بر وزن تر شاخساره، درصد کلونیزاسیون و تجمع آرسنیک شاخساره و اثر متقابل آرسنیک و فسفر بر وزن تر و خشک شاخساره، وزن تر و خشک ریشه و تجمع آرسنیک در شاخساره معنیدار بود. در واکنش به اثرات مخرب آرسنیک G. intradices با کاهش 25 درصدی تجمع آرسنیک نسبت به سایر گونهها دارای عملکرد بهتری بود. این آزمایش نشان داد میکوریزا و فسفر نقش تعدیلکننده بر اثر منفی سمیت آرسنیک بر صفات را دارا بودند و میتوانند از طریق بهبود رشد رویشی در کاهش اثرات منفی تنش آرسنیک مؤثر واقع گردند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش فلزات سنگین دریافت: 1397/5/11 | پذیرش: 1397/9/6 | انتشار: 1399/2/22