گل قرنفل یکی از گیاهان زینتی فصلی فضای سبز در مناطق معتدل می­باشد که علاوه بر کاربردهای زینتی فراوان، در طب سنتی نیز کاربردهایی دارد. کمبود آب و درمعرض تنش کم آبی قرار گرفتن مهمترین مشکل پیش­روی توسعه فضای سبز و تولید گیاهان دارویی است. استقرار پینه کلیدی­ترین مرحله جهت بهره­مندی از تکنیک­های مدرن اصلاح و همچنین از سوی دیگر مطالعه تنش کم آبی در محیط درون شیشه­ای درک مکانیزم و پاسخ گیاهان به تنش را فراهم می نماید. لذا این پژوهش در دو بخش اقدام به بررسی الف) استقرار پینه با استفاده از ریزنمونه­های برگ، ساقه و ریشه و تنظیم کننده­های رشد BAP، NAA و 2,4-D، و ب) تأثیر سطوح مختلف تنش اسمزی (0، 1-، 3-، 6-، 9- و 12- بار) بر پینه­های گل قرنفل توسط پلی اتیلن گلیکول نمود. در بخش اول شاخص­های مختلف پینه­زایی همچون درصد پینه­زایی، رنگ، نوع بافت، رشد پینه­ها و کلرزه و نکروزه شدن آنها مورد ارزیابی قرار گرفت. در بخش دوم نیز علاوه بر شاخص­های بخش اول، میزان تغییرات پروتئین، اسمولیت گلاسین-بتائین، میزان فعالیت برخی آنزیم­های شکارکننده رادیکال آزاد (همچون سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز) در طی تنش و سطوح مختلف آن مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بخش اول حاکی از مناسب­تر بودن ریزنمونه برگ و ترکیب­های هورمونی 2 میکرومول BAP + 6 میکرومول NAA و همچنین 4 میکرومول BAP + 4 میکرومول 2,4-D بود. با افزایش میزان تنش اسمزی، رشد و وزن پینه­های تحت تنش کاهش یافت. از سوی دیگر با کاهش فشار اسمزی (افزایش تنش) میزان پروتئین کل در پینه­های تحت تنش کاهش و میزان اسمولیت گلایسن-بتائین افزایش یافت. همچنین میزان فعالیت آنزیم­های شکارکننده رادیکال آزاد همچون سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز نیز با افزایش سطح تنش، افزایش یافت.

واژه‌های کلیدی: بنزیل آمینو پورین، پراکسیداز، پلی اتیلن گلیکول، تنش کم آبی، سوپراکسیددسموتاز، کاتالاز، گلایسن-بتائین، نفتالین استیک اسید.

متن کامل [PDF 821 kb]   (977 دریافت)