1- دانشگاه زابل
2- دانشگاه زابل ، leila.fahmideh@yahoo.com
چکیده: (3268 مشاهده)
امروزه القای مضاعف نمودن تعداد کروموزوم¬ها (پلی¬پلوئیداسیون) با استفاده از کلشیسین بهعنوان یکی از روش¬های اصلاح گیاهان دارویی بهمنظور افزایش تولید محصول آنها جایگاه ویژه¬ای به خود اختصاص داده است. در این پژوهش از کلشی¬سین بهمنظور القاء پلی¬پلوئیدی و بررسی تأثیر آن بر میزان القای تتراپلوئیدی و برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک جمعیت پاکستان گیاه دارویی زنیان استفاده شد. کلشی¬سین با غلظت¬های صفر، ۲/۰، 5/0، 75/0 و ۱ گرم در لیتر در سه زمان ۶، ۱۲ و ۱۸ ساعت روی مریستم انتهایی ریشه زنیان بکار برده شد. بدین منظور از آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. بررسی کروموزومی با روش اسکواش و با استفاده از روش تحلیل تصویری انجام شد. نتایج نشان داد که تعداد کروموزوم پایه در گونه مورد بررسی 2n=2x=18 و در گیاهان تتراپلوئید شده 2n=4x=36 بود. بالاترین درصد القاء تتراپلوئیدی (۸۰ درصد)، به دنبال غوطه¬وری گیاهچه¬ها در غلظت 5/0 گرم در لیتر کلشیسین در مدت زمان ۶ ساعت به دست آمد. در ادامه پس از تیمار بذرهای گیاه با کلشی¬سین و کشت بذور تیمار شده و شاهد در گلدان، گیاهچه¬های رشد یافته در مرحله گلدهی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مشخص نمود که گیاهان تتراپلوئید (تیمار شده) از نظر صفات فیزیولوژی (کلروفیل a، آنتوسیانین، آسکوربات پراکسیداز، کاتالاز و فلاونوئید) و مورفولوژی (تعداد شاخه جانبی، ارتفاع گیاه، تعداد برگ، طول و عرض برگ و وزن تر و خشک) نسبت به گیاهان شاهد برتری داشتند لذا روش اصلاحی مورد مطالعه می¬تواند برای گیاه زنیان مفید و قابل استفاده باشد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
بیوتکنولوژی دریافت: 1397/2/9 | پذیرش: 1397/6/3 | انتشار: 1398/10/29