جلد 8، شماره 33 - ( جلد 8، شماره 33 ، 1398 1398 )
جلد 8 شماره 33 صفحات 358-339 |
برگشت به فهرست نسخه ها
صدیقه سلجوقی1 
، منیره رنجبر* 2
، منیره رنجبر* 2
1- گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان، اصفهان
2- گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان، اصفهان ، ranjbar@iaufala.ac.ir
2- گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فلاورجان، اصفهان ، ranjbar@iaufala.ac.ir
چکیده: (2067 مشاهده)
روی و مس از عناصر ضروری برای رشد و نمو گیاهان هستند. این دو عنصر در غلظتهای بالا بهعنوان فلز سنگین عمل کرده و باعث تنش اکسیداتیو میشوند. هدف این تحقیق بررسی اثر این عناصر بر گیاه ریحان با نام علمی Ocimum basilicumاز گیاهان مهم دارویی و غذایی است. دراین مطالعه بذرهای گیاه در گلدانهای حاوی کوکوپیت و پرلیت کاشته و در مرحله چهار برگی تحت تیمار غلظتهای صفر، 350 و 550 میکرومولار سولفات روی و صفر، 20 و 40 میکرومولار سولفات مس در سه تکرار قرار گرفتند. پس از یک ماه تیمار تجمع این عناصر میزان پرولین، قند محلول، پروتئین کل، رنگیزه‌های فتوسنتزی و میزان مالون دی‌آلدهید، تعداد و سطح برگ بررسی شد. نتایج نشان داد اثر سطوح مختلف غلظتهای مس و روی بر درصد جوانه‌زنی، تعداد برگ و طول ساقه گیاه ریحان از نظر آماری معنی‌دار نبود. اما با افزایش توأم فلز روی و مس وزن تر و خشک ریشه و ساقه بهترتیب تا 540/۰، 12۰/0، 182/۰ و 160/۰ گرم و سطح برگ گیاه تا 172/۶ سانتیمتر مربع در تیمار ۴۰ میکرومولار سولفات مس بدون روی همچنین محتوی مالون دی‌آلدهید (187/۰ میکرومول بر گرم) و پرولین در غلظت ۵۵۰ میکرومولار روی همراه با هر دو غلظت مس، میزان قند محلول، پروتئین کل در غلظت ۵۵۰ میکرومولار روی همراه با ۴۰ میکرومولار مس افزایش یافت. تیمار مس و روی از نظر آماری بر فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و کاتالاز تأثیر معنی‌داری نداشت. میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی در غلظتهای بالای روی و مس کاهش یافت به طوریکه میزان کلروفیل کل به 79/۹ میلی‌گرم بر گرم رسید. با افزایش غلظت مس و روی در محیط تجمع این عناصر در ریشه و ساقه افزایش یافت. البته تجمع در ریشه در مقایسه با اندام هوایی بیشتر بود. افزایش سطوح بالای روی و مس در محیط باعث کاهش میزان تجمع مس در ساقه و ریشه و روی در ساقه گردید که تأییدکننده وجود برهمکنش بین دو عنصر است. افزایش هر یک از این دو عنصر در محدوده غلظتهای ذکرشده تأثیر نامطلوب بر این گیاه ندارد اما بر همکنش آنها میتواند تغییرات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی در گیاه داشته باشد. بر این اساس غلظت بهینه این دو عنصر در گیاه ریحان ۳۵۰ میکرومولار همراه با دو غلظت مس بهنظر میرسد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تنش فلزات سنگین
دریافت: 1397/3/8 | پذیرش: 1397/9/3 | انتشار: 1399/2/22
دریافت: 1397/3/8 | پذیرش: 1397/9/3 | انتشار: 1399/2/22
| بازنشر اطلاعات | |
 | این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |