به منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی باکتری‌های محرک رشد و متابولیت‌های آنها بر ویژگی‌های مرفوفیزیولوژیک، صفات کیفی و عملکرد برنج رقم هاشمی، آزمایشی در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار در سال 1389 به اجرا درآمد. تیمارها در این تحقیق عبارت بودند از: بدون محلول‌پاشی و بدون کود (تیمار شاهد)؛ بدون محلول‌پاشی و مصرف کود؛ محلول‌پاشی با: Pseudomonas fluorescens strain 136، متابولیت‌ P. fluorescens strain 136،P. fluorescens strain 168، متابولیت ‌P. fluorescens strain 168، P. fluorescens strain 41، متابولیت‌ P. fluorescens strain 41؛ تلقیح ریشه با: P. fluorescens strain 136، P. fluorescens strain 168، P. fluorescens strain 41. نتایج آزمایش حاکی از آن بود که اثر سطوح مختلف باکتری بر عملکرد و اجزای عملکرد معنی‌دار بود. تلقیح ریشه با سودوموناس سویه 41 در تمامی صفات مورد مطالعه در مقایسه با شاهد از بقیه تیمارها بالاتر بود. هر چند که محلول‌پاشی با سودوموناس سویه 41 نسبت به تلقیح ریشه با سویه های 41 و 136 سودوموناس از میزان کمتری برخوردار بود، اما نسبت به تیمار واجد کود و بدون باکتری، نتیجه بهتری داشت. نتایج اثر محلول‌پاشی متابولیت‌های باکتری‌های مختلف بر صفات مورد مطالعه، متفاوت بود که می‌تواند نشان‌دهنده اثر تنظیمی باکتری، در رشد و نمو گیاه باشد. به نظر می‌رسد افزایش میزان جذب فسفر توسط گیاه باعث افزایش تجمع ماده خشک در گیاه و در نهایت منجر به افزایش عملکرد دانه شد. نتایج نشان داد که تلقیح ریشه با باکتری محرک رشد، نتیجه بهتری نسبت به محلول‌پاشی آنها بر صفات کمی و کیفی برنج دارد، اما می‌توان از آنها به عنوان مکمل تلقیح ریشه با باکتری جهت افزایش عملکرد گیاه استفاده نمود. کلمات کلیدی:

واژه‌های کلیدی: برنج، تلقیح ریشه، سودوموناس، عملکرد، محلول‌پاشی

متن کامل [PDF 264 kb]   (2772 دریافت)